“Chuyện ngõ nghèo” kể về câu chuyện nuôi lợn trong gầm cầu thang và những chia sẻ thức ăn và không khí chật chội với lợn, nhưng từ đó, tác giả Nguyễn Xuân Khánh xây dựng một thế giới sống đầy mùi lợn, phản ánh sự ô nhiễm và bất an trong xã hội. Tác phẩm đặt ra câu hỏi lớn về tính nhân tính của con người, liệu có phải chúng ta đang ngày càng thiếu nhân tính và trở nên tàn ác do hoàn cảnh hay là do chính bản thân mình?
Cuốn sách không chỉ tập trung vào việc nuôi lợn mà còn giới thiệu các nhân vật đa dạng và độc đáo. Có anh thương binh nuôi lợn đến mức đặt cho chúng những cái tên hào hùng, một giáo viên dạy sinh vật cấp ba với những khái niệm mới lạ về lợn, và một nhà văn bán sách đi nuôi lợn. Bộ ba nhân vật Hoàng, Lân, và Tám hội tụ đủ mọi yếu tố từ thực tế đến triết học về lợn, đưa ra những suy nghĩ sâu xa về tính cách con người.
"Chuyện ngõ nghèo" không chỉ giới hạn trong việc kể một câu chuyện đời thường, mà còn đưa độc giả vào những thế giới khác nhau, mang đến sự luân hồi và quả báo. Qua chuyến viễn du vào tương lai và đến xứ Vui hay vương quốc Không Nước Mắt, chúng ta nhận thấy giá trị thực sự của cuộc sống và khám phá bên trong con người. Tác giả tạo ra một vương quốc màu hồng, nhưng ngay cả trong đó cũng có những vấn đề cần được giải quyết. Nhân vật Tám, nhà khoa học đam mê viết "Bách khoa lợn", xuất hiện để giải cứu và tìm lại công bằng cho người dân. Cuốn sách khơi dậy nhận thức sám hối và những giá trị đích thực trong cuộc sống.
"Chuyện ngõ nghèo" vượt lên trên tầm cỡ của một tiểu thuyết thông thường bằng cách xây dựng các thế giới độc đáo và truyền tải những thông điệp sâu sắc. Qua cuốn sách, chúng ta sẽ nhận ra giá trị của thực tại và học cách yêu thương hơn trong thế giới bình thường.
"Chuyện ngõ nghèo" của Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh là một tiểu thuyết mang đến cho độc giả một cái nhìn sâu sắc vào cuộc sống đầy mâu thuẫn và ý nghĩa của con người. Hãy cùng Review sách hay của Nhà sách trực tuyến Pibook.vn tham khảo các review sách Chuyện ngõ nghèo của một số số độc giả được yêu thích và đánh giá cao bên dưới nhé!
Xem thêm bài viết: Top 5 cuốn tiểu thuyết hay nhất của cố Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh
CHUYỆN NGÕ NGHÈO - NGUYỄN XUÂN KHÁNH
Lân ơi! Tôi biết nói với anh sao đây? Một người điên, hay một kẻ thất vọng? Hay một kẻ mộng du đi trong một cõi người điên đảo? Hay một người cố chấp ương bướng? Anh phóng chiếu lòng anh vào đàn lợn. Những gì anh không thấy ở đời thì anh tìm nó ở đàn lợn, một sinh vật hạ đẳng hơn. Những con vật được anh nhân hóa sáng tạo cho chúng một hồn người... Lân ơi! Tao biết khóc hay cười cùng mày đây? Mày muốn tao trả lời những tra vấn của mày ư? Cặn kẽ ư? Tôi bối rối.
Câu chuyện được kể ở Hà Nội vào những năm 70 của thế kỷ trước, cái nghèo nó bao trùm lấy xã hội và ở đó những tiếng ọt ẹt của lợn kêu là một niềm tin về một cuộc sống ấm no.
Hoàng là một bộ đội đã từng tham gia chiến trường, rồi thành nhà báo nhưng lại về hưu sớm vì " tư tưởng chống đối tổ chức ", và niềm đam mê nuôi lợn để thay đổi cuộc sống.
Lân là một thương binh, nuôi lợn với niềm đam mê như nghệ sĩ, anh đặt cho chúng những cái tên gợi nhớ tới chiến trường anh từng tham gia như : Tên Lửa, Xung Kích,... với niềm đam mê đó, anh sẵn sàng lội xuống những dòng kênh hôi thối, vớt lên những bộ đồ lòng rồi nấu thành những chế phẩm đầy dinh dưỡng nuôi béo chúng.
Tám cũng là một người trở về từ chiến trường, một kẻ từ trong cái chết đi ra, người mà có tấm lòng cực tốt, một nhà sinh vật học và giờ đây anh là một nhà Trư học với quyển Bách khoa toàn thư về lợn. Anh đã dùng kiến thức anh có, cùng những mối liên hệ, phân tích cũng như những nỗi niềm của mình vào trong quyển sách đó, khiến mình đọc có lúc gật gù nhưng cũng có lúc giật mình.
Ở chương đầu Nhật ký của Hoàng, nó xoay quanh câu chuyện giữa 3 người bạn cùng đàn lợn, mà nó được đúc kết qua câu nói của Hoàng dành cho Lân : " Anh phóng chiếu lòng anh vào đàn lợn. Những gì anh không thấy ở đời thì anh tìm nó đàn lợn ở một sinh vật hạ đẳng hơn. " , có lẽ do cái vết " chống đối tổ chức " mà mình thấy một Hoàng e dè, những nỗi niềm của anh chỉ biết thỏ thẻ với đàn lợn.
Ở chương tiếp theo Hành trình vào Hỗn mang là chương rất ấn tượng với mình. Trong cơn mê sảng, Hoàng đã đến những vùng đất mới, đó chính là những tư tưởng của Hoàng và ở đó hiện lên những sự đối lập mà đọc xong khiến mình phải ngẫm nghĩ. Một xã hội không tưởng được dựng nên nhưng nó là một xã hội phản địa đàng, và một xã hội như thế phải tan vỡ, một xã hội phải dựa trên những sự đối lập, có nụ cười phải có nước mắt.
Xoay quanh câu chuyện về lợn - người , người - lợn . Mình thấy được sự đáng sợ như thế nào của một xã hội chỉ toàn sự dối trá. Cái nghèo nó đáng sợ đấy, nhưng không đáng sợ bằng một xã hội bị áp đặt tư tưởng - thứ đã đè nặng lên đôi vai của Hoàng và Tám phát điên.
Chuyện ngõ nghèo và căn bênh mang tên Trư cuồng
Về hình thức: Nói thiệt là mình mê cái đẹp lắm, nên khi nhìn thấy bìa sách là quyết định mua luôn không ngần ngại. Bìa nhìn vừa sang (nền kem), vừa yangho (chú trư cầm dao ngầu bá cháyy). Trùng hợp kinh khủng là mình có bộ sticker lợn có 1 cái hình cầm dao y như bìa luôn (đây là định mệnh chăng). Cá nhân mình rất đánh giá cao bìa này, độc lạ y như nội dung sách.
Về nội dung: Không biết mọi người sao chứ đối với mình, cuốn này không dễ đọc. Nhìn tên tác phẩm mình nghĩ mọi chuyện chỉ đơn giản là xoay quanh việc nuôi lợn của các hộ gia đình để trang trải cuộc sống thôi, nhưng mọi chuyện không dừng lại ở bề nổi ấy. Tác giả tái hiện rất thật một đoạn lịch sử lạ kì của Hà Nội - người dân đổ xô đi chăn lợn như một phong trào, và họ phát sốt vì nó đến độ tác giả còn đặt một cái tên hết sức mỹ miều cho việc này là Trư cuồng. Nhân vật chính trong đây, từng làm nghề cầm bút nhưng sa cơ lỡ vận, nên cũng đành bị cuốn vào guồng quay mê hoặc đó. Hơn nửa cuốn sách là nhật kí nuôi lợn, đan xen vào đó là những vấn đề gia đình và những tri kỉ cùng niềm đam mê với ông. Mình rất thích hai người bạn ông kết giao để trao đổi nghệ thuật nuôi lợn, nhờ đó mà có thêm nhiều thuật ngữ rất mới mẻ (Bái trư giáo, Trư luận, Trư học, Kính chiếu trư,..), nhiều góc nhìn khoa học, thẩm mỹ nhưng vẫn rất nhân văn gần gũi.
Ông đánh đổi mọi thứ vào đàn lợn, kể cả tâm tư tình cảm, chỉ mong chúng tăng trọng nhanh rồi bán kiếm tiền. Ngày nào cũng như ngày ấy, ông thả hồn mình trong chuồng lợn, nhìn đàn lợn mà ngẫm ngợi về triết lý con người. Cũng đúng thôi, với một con người giàu trí tưởng tượng lãng mạn như vầy, họ phải có chỗ để thoả lòng. Ấy là mộng mơ, đẹp là thế, nhưng không thể mơ hoài thế được. Ở phía cuối miền thơ thẩn, sẽ luôn luôn là cánh cổng để quay về với kiếp sống dở dang. Vợ con ông là hiện thực, họ làm lụng cực khổ mà vẫn không đủ ăn, vẫn không thoát khỏi chữ ‘Nghèo’. Dù thực tại có xấu xí như nào, thì con người vẫn không thể rũ bỏ trốn tránh hoài được. Cuộc chiến giữa hai thế cực ấy, dai dẳng đeo bám ông không ngừng, song song đó là căn bệnh trư cuồng đang ngày càng trở nặng suýt chút nữa đoạt mạng ông.
Những dòng review ngắn trên sẽ không bao giờ nói hết được cái hay của tác phẩm này. Mình chỉ viết sơ qua về một vài khía cạnh của sách thôi, còn rất nhiều điều sâu sắc trong đây mà mình không thể nói hết được. Chân thành mong mọi người nếu có nhã ý với cuốn sách này, thì hãy đọc đi, vì em ấy cực kì xứng đáng để mọi người bỏ thời gian ra nghiền ngẫm đấy
CHUYỆN NGÕ NGHÈO - NGUYỄN XUÂN KHÁNH
Choáng ngợp! Tôi choáng ngợp, bàng hoàng trước sự trần trụi mà Nguyễn Xuân Khánh lột tả trong Trư Cuồng - Chuyện ngõ nghèo. Trư Cuồng cũng giống như Miền hoang tưởng của tác giả đã chịu nhiều trắc trở để đến ngày ra mắt bạn đọc, dù truyện được hoàn thành từ những năm 1980-1981.
Chuyện ngõ nghèo - Trư cuồng được chia làm 3 phần với 2 nội dung chính. Nội dung thứ nhất là những đoạn nhật ký: Nhật ký nuôi lợn. Theo những gì Hoàng bày tỏ, anh chỉ đơn thuần ghi chép lại những chi tiết thường ngày về lũ lợn anh nuôi, trong cái chuồng lợn chật hẹp, bẩn thỉu và sặc mùi ngột ngạt “ô nhiễm” của mình. Cuộc sống thời tem phiếu đầy cơ cực, chưa nói đến việc có tiền cũng không phải dễ dàng mua được đồ theo nhu cầu, gia đình Hoàng và nhiều gia đình khác luôn trong tình trạng thiếu tiền, thiếu lương thực, thiếu đủ các vật dụng. Điệp khúc: “anh mượn đâu vài chục để mua sắn cho con ăn” được vợ Hoàng lặp lại hàng tháng, sau khi hết gạo, hết mì. Là một trí thức, lấy cây bút làm công cụ kiếm cơm, nhưng Hoàng không sao dứt bỏ được những suy tư canh cánh trong lòng. Những suy tư ấy, trang viết ấy đã khiến Hoàng gặp bao hệ luỵ để rồi lâm vào cảnh túng thiếu. Mà xét cho cùng, đâu chỉ có nhà anh túng thiếu. Cả xóm, cả ngõ, khắp cả xã hội đâu đâu cũng thấy người nuôi lợn. Con lợn bẩn thỉu, ham ăn tục uống mang theo mơ ước về cuộc sống tốt đẹp hơn của biết bao người: là tấm áo mới cho con, là bữa ăn tươi và no đủ, là tiền chữa bệnh, là tiền sửa mái nhà dột... Hi vọng, săn sóc lợn rồi người ta mắc chứng “trư cuồng”. Có người viết nhật ký về nuôi lợn, có người say sưa nghiên cứu và viết Bách khoa lợn; có người dầm mình xuống dòng kênh hôi thối, vớt phế phẩm từ lò mổ rồi mở một xưởng thức ăn nuôi lợn, đặt tên lợn bằng những cái tên kiêu hùng: Tên Lửa, Thần Sấm, Xung Kích, Lính Thuỷ Đánh Bộ.... Những đồ tể giàu có, được trọng vọng và ban ơn cho những kẻ sĩ. Thế giới đảo điên. Thế giới trong chuồng lợn đầy đê hèn đầy giả dối. Thế giới trong tâm mỗi con người ngột ngạt khi chất “lợn” và chất “người” đấu tranh, giành giật nhau giữ quyền kiểm soát. Từ cơn “cuồng lợn” ấy, Hoàng mê man nhìn ra xung quanh, thấy rặt một màu xám ngoét mà mờ mịt, đâu đâu cũng chỉ là những điều tởm lợm, nơi những giá trị đạo đức bị dồn xuống tận cùng của sự suy đồi.
Ở phần thứ 2, Hoàng vừa suy kiệt vừa ám ảnh nên mê mệt cả tháng trời và lạc đến Cực Thiên Thai - thế giới tương lai trong tâm tưởng của Hoàng. Nơi ấy gọi là xứ Vui vì không ai được phép buồn. Thức ăn ê hề, của cải vật chất dư thừa và người ta sống trong mối quan hệ cộng đồng thay vì tư hữu gia đình. Ở nơi ấy, người ta bị tước đoạt nước mắt vì được nhỏ vào mắt loại dung dịch teo tuyến lệ, nơi người ta bị kiểm soát cả suy nghĩ, cả hành vi. Chuyện sinh con đẻ cái cũng theo kế hoạch, theo chỉ đạo và không có chọn lọc tự nhiên. Tất cả đều được lập trình. Còn nhiều lắm những điều hiện đại đến ghê rợn mà tác giả đã tưởng tượng ra. Giấc mơ của Hoàng hư hư thực thực, lúc tỉnh rồi vẫn thực thực hư hư với sự biến đổi đến sững sờ của anh Tám gàn - tác giả của cuốn Báck khoa lợn.
Chẳng khó khăn gì để người ta dễ dàng nhận ra những gì tác giả muốn đề cập. Nguyễn Xuân Khánh viết về cái hẻm xơ xác với những con người cụ thể nhưng bất cứ ai đọc cũng có thể nhận ra đó là cái nhìn đau đáu về thời cuộc, về thân phận con người bải hoải, chênh vênh, về xã hội rối ren, loạn lạc. Các hình tượng ẩn dụ rõ ràng quá đỗi, cách viết ngoa dụ được sử dụng phổ biến và đôi chút khiến người đọc cảm thấy rờn rợn. Có lẽ đó là ý đồ của tác giả, nhưng với tôi, đó lại điểm chưa trọn vẹn của tác phẩm bởi vì ở ngoài kia, có “cây táo vẫn nở hoa” và đâu đây, vẫn còn những “rãnh nước trong veo đến thế”... Cảm ơn Nguyễn Xuân Khánh vì một tác phẩm đầy “sức nặng” và giá trị.
Về tên của tác phẩm, cái tên Trư cuồng hợp với tác phẩm hơn rất nhiều lần so với tên Chuyện ngõ nghèo. Mong sao lại một lần nữa, cuốn sách cũng tìm lại tên theo đúng “khai sinh” của mình trong một ngày không xa.
Tổng hợp: Minh Ngọc
30%
30%
30%
30%
