Khi màn đêm của quá khứ và hiện tại dần hé mở trong "Cảnh đồi mờ xám" người đọc không chỉ bước vào một câu chuyện, mà là một chuyến du hành xuyên suốt qua những góc khuất của tâm hồn. Tác phẩm của Kazuo Ishiguro, với bối cảnh nước Nhật hậu chiến tranh, không chỉ là sự khắc họa những số phận xáo trộn mà còn là một cuộc thám hiểm sâu vào những ngóc ngách tối tăm và phức tạp của kí ức con người.
Etsuko, một bà mẹ góa bụa Nhật Bản sống tách biệt ở Anh, đối mặt với nỗi đau tột cùng khi con gái cô tự tử. Thay vì chìm đắm trong đau khổ, Etsuko mở ra một cánh cửa trở về quá khứ, nơi bà đã từng kết bạn với Sachiko, người phụ nữ Nagasaki bị chiến tranh tước đoạt tất cả ngoại trừ đứa con gái bé bỏng và một hy vọng cố chấp về một tương lai mới ở Mỹ. Cuộc sống hiện tại của Etsuko, tưởng chừng như yên bình ở Anh, thực tế lại đầy những mảnh vỡ của ký ức cũ ở Nhật Bản, mà mỗi mảnh lại gợi lên một phần của bức tranh lớn về một quốc gia và những con người đã phải đối mặt với hậu quả của chiến tranh.
"Cảnh đồi mờ xám" là một tác phẩm văn học có sức mạnh gợi lên sự suy tư, ngấm ngầm đặt ra những câu hỏi về bản chất của ký ức và sự thật. Ishiguro không chỉ viết nên một câu chuyện, mà ông đã tạo ra một thế giới nơi ranh giới giữa hiện thực và ký ức, giữa hư và thực trở nên mờ ảo. Cuốn sách này cũng là một chứng nhận cho thấy tại sao ông lại xứng đáng với giải Nobel văn chương năm 2017: một cốt truyện dường như giản đơn nhưng lại chứa đựng một hồn văn phong phú, đưa người đọc qua từng cung bậc cảm xúc, từ u ám đến nhẹ nhàng, sâu lắng, và cuối cùng là sự cảm thông sâu sắc đối với một nước Nhật vẫn âm ỉ dư âm buồn bã của quá khứ.
Tác giả: Kazuo Ishiguro
Dịch giả: Lan Young
Nhà xuất bản: Văn học
Nhà phát hành: Nhã Nam
Số trang: 239
Phát hành: 10-2019
Giá bìa: 110.000đ
Mua sách trực tuyến ‘Cảnh đồi mờ xám’ tại Nhà sách online Pibook.vn giảm từ 30% giá bìa
Trong cái se lạnh của những trang giấy, "Cảnh đồi mờ xám" của Kazuo Ishiguro nhen nhóm một ngọn lửa ký ức, âm ỉ và phức tạp, đưa người đọc vào chính hồi ức mờ mịt của một quá khứ không thể nào quên. Giữa những dòng chảy của thời gian, Ishiguro khéo léo vẽ nên bức tranh của một Nagasaki đầy oan nghiệt, nơi câu chuyện của Etsuko dệt nên một mạng lưới kí ức đan xen giữa nỗi đau mất mát và hy vọng mong manh. Blog sách hay của Nhà sách trực tuyến Pibook.vn gửi tới bạn đọc tổng hợp một vài chia sẻ cảm nhận của một số độc giả đã đọc tác phẩm này, mời bạn tham khảo các review sách bên dưới!
Xin chào! Đây là review cuốn Cảnh đồi mờ xám
Kazuo Ishiguro không phải là một tác giả xa lạ với mình, nhưng mình chưa bao giờ có ý định thử ‘Mãi đừng xa tôi’ vì luôn có cảm giác câu chuyện này sẽ nặng trĩu buồn bã kiểu Nhật Bản, thứ vốn không phải gu của mình. Mãi tới năm ngoái, khi bạn mình tặng mình cuốn ‘Cảnh đồi mờ xám’ và bảo mình nhất định hãy đọc cuốn này đi, mình mới có cuốn đầu tiên của tác giả này trên kệ sách.
Ngay từ những trang đầu của cuốn sách, mình đã nghĩ về em nó như một câu chuyện kì lạ. Một người mẹ hồi tưởng về những ngày tháng xưa cũ khi nghĩ về cô con gái cả đã tự tử của mình, mọi thứ nghe u ám và lạ lùng thật. Nửa đầu cuốn sách thực sự khiến mình tận hưởng bầu không khí bên trong câu chuyện, một nước Nhật vào những năm tháng sau chiến tranh hiện lên đẹp đẽ và yên bình trong sự hoài niệm. Nửa sau câu chuyện thì mình thấy khó đọc hơn hẳn, tuy vậy mình không chật vật lắm để hoàn thành, vì càng về cuối mình càng bị thôi thúc muốn biết cuốn sách kết thúc như thế nào.
Mình khá thích giọng văn của tác giả trong cuốn này, giản đơn nhưng ẩn chứa một chút bất thường bên dưới tấm màn bình lặng của quá khứ. Chắc do mình nghe và đọc qua khá nhiều những lời nhắn nhủ về sự bất ngờ trong plot twist của câu chuyện này nên tới khi gấp sách lại, mình không thấy quá bất ngờ. Mình cảm nhận được sự kì lạ trong câu chuyện ngay từ ban đầu, và một phần là bởi từng ấy lần bị lừa qua bao cuốn sách đã khiến mình ‘cảnh giác’ hơn khi thấy những chi tiết cứ lặp lại cùng những câu nói có phần kì dị.
Thế nhưng, sẽ là thiếu sót nếu không nhắc đến những hình ảnh trùng lặp và mối quan hệ giữa các nhân vật, thứ mà trong lần đọc đầu tiên mình bỏ qua tương đối nhiều và tới lần đọc lại phần kết lần thứ 2 mình mới thấy rõ hơn. Những người cha, những người chồng, những người mẹ, sợi dây, những con mèo, cùng vài chi tiết mà khi biết cái kết rồi mình cảm thấy khá thích thú vì tác giả sắp đặt thật khéo.
Tuy đây không phải cuốn đầu tiên mình đọc xong của Ishiguro và cũng không phải cuốn làm mình ấn tượng hơn, ‘Cảnh đồi mờ xám’ vẫn là một cuốn sách mình nghĩ là đáng thử của tác giả này.
Cảnh Đồi Mờ Xám - Kazuo Ishiguro
“Cảnh Đồi Mờ Xám” xoay quanh cuộc đời nhân vật chính Etsuko, một phụ nữ gốc Nhật trải qua hai đời chồng, hiện đang sống một mình ở Anh và đón nhận một hung tin - con gái lớn Keiko đã treo cổ tự sát. Sau đám tang, người con gái út Niki ở lại với mẹ vài ngày và nghe bà kể lại những kí ức nhiều năm trước, khi bà ở Nagasaki. Bà hồi tưởng về tình bạn ngắn ngủi với một phụ nữ hàng xóm tên Sachiko, luôn khát khao sẽ cùng con gái Mariko thoát ly sang nước Mỹ bằng mọi giá.
Cuốn sách như một thước phim quay chậm, tái hiện lại một nước Nhật đau thương thời kì hậu chiến. Kazuo Ishiguro tài tình điêu luyện cả ở kỹ năng kể và kỹ năng tả. Cuốn sách không vẽ lên máu me, hay tả một âm thanh đạn bom nào, mà chỉ khơi gợi những nỗi ám ảnh tâm hồn. Qua lời văn mang mác buồn, đôi khi rờn rợn, những mảng ký ức như được bao phủ bởi một lớp sương bàng bạc, đẹp đẽ nhưng thê lương, khi những người dân Nhật Bản phải vật lộn trong mâu thuẫn ở lại hay thoát ly. Để rồi, dù có bắt đầu một cuộc sống mới ở một mảnh đất hứa hẹn nào khác, quá khứ vẫn luôn đeo bám họ.
Như nhiều cuốn sách viết về ký ức khác, "Cảnh Đồi Mờ Xám" cũng không kể theo trình tự thời gian, bức tranh lớn cứ từ từ xuất hiện sau khi góp nhặt những mảnh rời rạc của một nhân vật mắc chứng PTSD. Nó đòi hỏi sự kiên nhẫn và thận trọng từ độc giả.
Nhân vật mình ấn tượng hơn cả, không phải Etsuko, Sachiko hay Mariko mà chính là nhân vật người bố chống của Sachiko. Ông tượng trưng cho một thế hệ cũ, một chính phủ cũ, dành cả một đời giáo dục học sinh theo truyền thống. Sau chiến tranh, ông chịu sự dằn vặt trước sự thay đổi quá gấp gáp và dữ dội của nước Nhật về quan điểm chính trị hay những tư tưởng văn hóa mới. Điều này thể hiện rõ qua những mâu thuẫn giữa ông với người con trai, và ông với người học trò cũ. Đây là bi kịch của những con người sống với luồng tư tưởng cũ, không chấp nhận rằng thời thế đã đổi thay. Điều này làm mình gợi nhớ đến những cuộc cải cách đã diễn ra tại Việt Nam và Trung Quốc.
Về trải nghiệm cá nhân, ngay từ những chương đầu tiên, khi bắt gặp những đoạn hội thoại thiếu tự nhiên giữa hai nhân vật, mình đã lờ mờ đoán được nội dung câu chuyện. Đến khoảng giữa quyển, sau khi tổng hợp lại rất nhiều chi tiết rải rác trong truyện, mình dám khẳng định 100% suy đoán của mình là đúng. Thực tế, mình không đọc cuốn này trong trạng thái tò mò về cái kết, mà đọc với tâm thế đánh giá kỹ năng kể chuyện của tác giả: ông đã rải hints ở những đâu, các chi tiết liên kết với nhau như thế nào.
Mình đoán được nội dung truyện từ khá sớm là do trước đó mình đã may mắn đọc được một quyển sử dụng cách kể tương tự. Ở quyển đó, đến chương cuối, tác giả công khai toàn bộ ý đồ nên 100% độc giả đều hiểu được. "Cảnh Đồi Mờ Xám" lại mơ hồ hơn, Kazuo buông ra một chi tiết chốt hạ vấn đề, nhưng không một lời giải thích. Đa phần những người bạn mình quen, khi phát hiện ra mấu chốt nho nhỏ đó, thì đều cảm thấy cách kể chuyện xuất sắc. Những ai không đoán được ‘cú ngoặt’ của tác giả, họ sẽ cảm thấy cái kết quá chưng hửng, không đâu vào đâu, như nhiều tác phẩm Nhật Bản khác. Mình nghĩ nếu bạn chưa hiểu được cái kết, hãy đọc lại hoặc tìm đọc những bài phân tích để hiểu hơn về mục đích kể chuyện của tác giả (tương tự với quyển The Perks of Being a Wallflower - Điệu Vũ Bên Lề).
Vậy là, hành trình trải nghiệm không ngừng lại tại giây phút bạn kết thúc trang cuối và gấp sách lại. Nó làm đọc giả phải nghĩ lại một lần nữa về từng chi tiết lặp lại, từng lời thoại kì quặc, những lời bào chữa để sắp xếp thành một câu chuyện mới. Cái hay ở cuốn sách là nó chỉ gợi chứ không phơi bày trực tiếp qua bề mặt ngôn từ.
Một lần nữa, mình phải khen ngợi tài kể chuyện của Kazuo Ishiguro. Ở tác phẩm đầu tay này, tác giả đã thể hiện mình là một người tài hoa, nỗ lực phô diễn rất cả các kỹ thuật, kỹ năng mình sở hữu. Chính tài năng này đã được tiếp tục phát triển, mài dũa để chúng ta có tuyệt phẩm “Tàn Ngày Để Lại” sau đó 8 năm.
Cảnh Đồi Mờ Xám – Kazuo Ishiguro
Đọc xong cuốn này lại phải tìm mua thôi ahuhu. Mình đã từng up một cái story trên Instagram này nói rằng: Nếu phim có Muholland Drive, thì sách có Cảnh đồi mờ xám. Nếu bạn đã từng xem phim Muholland Drive rồi, thì có lẽ bạn sẽ hiểu mình muốn nói gì
Cảnh đồi mờ xám bắt đầu bằng cái chết của Keiko, con gái của một phụ nữ Nhật đang sống tại Anh tên là Etsuko. Cô ấy còn có một người con gái nữa tên Niki, nội dung cả cuốn sách là những mảng ký ức, những câu chuyện góp nhặt từ quá khứ, từ khoảng thời gian Etsuko vẫn ở Nhật, được cô kể lại cho Niki nghe vào năm ngày Niki đến thăm cô sau khi Keiko qua đời. Mỗi nhân vật xuất hiện, mỗi sự việc họ trải qua đều đan vào nhau tạo nên một bức tranh u ám về Nhật Bản thời hậu chiến.
Có nhiều nhân vật xuất hiện qua lời kể của Etsuko: Sachiko, Maruko, thầy Ogata, Jiro; ngoài ra còn một số nhân vật phụ khác như bạn bè đồng nghiệp của Jiro, học trò cũ của thầy Ogata, bà chủ quán mì, … Dường như khuôn mặt mỗi người đều lộ rõ vẻ tiêu điều, mệt mỏi vì thời cuộc, vì mất mát sau chiến tranh. Sau khi trở thành nước bại trận và hứng chịu hai quả bom nguyên tử, xã hội Nhật Bản có nhiều thay đổi về chính trị, về giáo dục, về cả con người; và thầy Ogata không chấp nhận nổi điều đó, thầy vội vã đi chỉnh đốn tư tưởng cho lớp trẻ. Bà chủ quán mì và con trai bà hiện lên như những nạn nhân điển hình của chiến tranh. Sachiko và Maruko thì lại đại diện cho khao khát đổi đời, bước ra khỏi bóng tối hậu chiến để có cuộc sống mới. Một cuốn sách mỏng nhưng chứa đựng rất nhiều thứ.
Lần đầu tiên mình đọc Kazuo Ishiguro, mình cũng rén lắm vì trước giờ mình ít đọc các tác giả đạt giải Nobel, mình tự nhận bản thân còn nông cạn nên không hiểu hết được ý nghĩa của những cuốn sách đó. Lần này cũng vậy, sau khi đọc xong mình phải đi đọc review của mọi người, gọi chị Mi giải đáp thắc mắc rồi mới hiểu đó =)) cuốn này có một nút thắt mà nếu không tinh ý và không để ý kỹ, không phân tích kỹ thì người đọc chưa chắc đã nhận ra. Mình cũng không nhận ra chi tiết đáng giá đó nên phải nhờ người giải thích giùm á, bởi vậy nên thấy mình đọc sách vô tri ghê :”> Phải đọc nhiều hơn, biết nhiều cách viết và biện pháp nghệ thuật hơn thì mới hiểu được những cuốn sách khó.
Trích lời chị Mi thì là, “cuốn này tác giả phô diễn nhiều quá, giống như ông ấy viết để cho mọi người thấy rằng mình có tài ấy”. Có lẽ mình sẽ đọc lại cuốn này thêm một, hai lần nữa, để hiểu hơn câu này của chị Mi và cái tài của tác giả. Và dù là mình có không hiểu được vấn đề then chốt trước khi được giải mã thì mình vẫn khá thích cuốn này, vì những câu chuyện nó kể ra. Nó giống như cuốn sách cho tất cả các level ấy, nếu như bạn không hiểu thì bạn vẫn có những góc cạnh khác để thỏa mãn với nó, vẫn có những ý nghĩa khác khiến bạn thấy cuốn này ổn.
Đáng ra mình nên viết dài hơn chút nhưng mà thôi mình để dành đến lần đọc tiếp theo viết nha, kiểu gì mình cũng đọc lại đó, nhưng phải mua sách giấy đã. Rate: 4/5, mình nghe giải thích xong mà nổi da gà luôn recommend những bạn hơi nhát một chút nên đọc vào ban ngày nha.
Tổng hợp: Minh Ngọc