Đại dương đen, cuốn sách mới nhất của Đặng Hoàng Giang, kể những câu chuyện đầy đau đớn từ thế giới của những người trầm cảm. Chúng ta sẽ không ngờ lại có nhiều người đang phải sống đau đớn, tuyệt vọng trong định kiến của xã hội, trong sự thờ ơ của những người thân yêu nhất, và trong sự chối bỏ của cả chính bản thân mình đến thế.
Cuốn sách là một tiếng nói sẻ chia với thế giới của những người trầm cảm, cất lên tiếng nói vì nhân quyền của họ, đồng thời đặt ra vấn đề nhức nhối cho xã hội, rằng chúng ta đang coi nhẹ sức khỏe tinh thần của con người ra sao.
Những câu chuyện từ thế giới của những người trầm cảm được kể trong cuốn sách Đại dương đen của Đặng Hoàng Giang có thể gây ra một cú sốc cho những người bình thường chúng ta: không ai có thể hình dung thế giới ấy lại đen tối và đau đớn đến thế. Hằng ngày chúng ta đi làm, đi chơi, lướt mạng xã hội, càu nhàu về nạn tắc đường, bực tức vì trời quá nóng, và nhìn chung than thở rằng cuộc sống nhàm chán, không hề biết rằng cái nhàm chán đó là nỗi khát khao của biết bao con người.
Đặng Hoàng Giang là được biết đến là một chuyên gia phát triển, nhà hoạt động xã hội. Ông cũng là người đồng sáng lập Reading Circle, một diễn đàn mở nơi mọi người có thể tham gia đối thoại và tranh luận về các vấn đề xã hội dân sự, phổ biến kiến thức và các cuộc thảo luận mang tính phản biện.
Tốt nghiệp Thạc sĩ Công nghệ Thông tin tại Đại học Kỹ thuật Ilmenau, Đức và Tiến sĩ Kinh tế Phát triển tại Đại học Công nghệ Vienna, Áo, Đặng Hoàng Giang đã trở về quê hương Việt Nam và khẳng định mình là một nhà hoạt động xã hội có tiếng về xã hội dân sự và quản trị. Với vai trò là Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển và Hỗ trợ Cộng đồng (CECODES), ông là tác giả của nhiều chương trình liên quan đến đổi mới, minh bạch và trách nhiệm giải trình của chính quyền địa phương. Ngoài ra, các bài viết của ông về các chủ đề xã hội dân sự và quản trị thường xuyên được đăng trên các tờ báo lớn trong nước.
Xem thêm: 5 Cuốn sách hay nhất của tác giả Đặng Hoàng Giang
Xem thêm: Review sách Điểm đến của cuộc đời - Đặng Hoàng Giang
Blog sách hay của Nhà sách trực tuyến Pibook.vn xin gửi tới độc giả bài viết tổng hợp những review sách Đại dương đen của tác giả Đặng Hoàng Giang được yêu thích nhất!
Instagram về sách của mình: https://www.instagram.com/chidocsach_/
Mình đã nhận ra nhiều điều khi đọc cuốn sách này.
Mình nhận ra mình chẳng biết gì về trầm cảm dù trước đó luôn nghĩ rằng mình biết đủ. Gần một tháng bước vào thế giới đầy tối tăm ấy, mình hiểu rằng trầm cảm thực chất đáng sợ hơn mình vẫn luôn tưởng, rất nhiều. Mình giật mình với những con số được nhắc tới: căn bệnh này lấy đi từ 7 tới 11 năm cuộc đời của người mắc bệnh trầm cảm, và nếu friendlist trên Facebook của bạn có 1000 người thì 70 người trong số đó mắc bệnh trầm cảm.
Mình nhận ra thái độ thờ ơ của con người với nhau: khi tiếp nhận một câu chuyện buồn, thay vì động viên và lắng nghe, người ta lại trao nhau những câu nói "có thế mà cũng khóc/ cũng không vượt qua được", "chỉ vì một thằng con trai", "chuyện của tao còn đau khổ hơn chuyện của mày" hay bằng những thái độ nghi ngờ, kì thị, thậm chí ghét bỏ. Đó chính là nguyên nhân đưa người trong cuộc từ buồn phiền tới trầm cảm, hoặc từ giai đoạn trầm cảm nhẹ nhanh chóng chuyển sang giai đoạn nặng nề hơn.
Mình nhận ra trầm cảm cũng nên được đối xử và quan tâm như những căn bệnh khác: nếu như người mắc bệnh ung thư được xã hội đặc biệt quan tâm và chú ý thì người mắc bệnh trầm cảm thường bị nghĩ là giả vờ và cố tình gây chú ý. Em Linh có nói với mình là ở Việt Nam hiện nay, quan tâm và đầu tư chữa trị cho bệnh trầm cảm chủ yếu là các tổ chức Phi chính phủ thay vì Chính phủ, ừ mình thấy đúng quá. Trong sách bác Giang cũng có đề cập tới, rằng người mắc bệnh trầm cảm, khi tìm tới bác sĩ tâm lí ở bệnh viện tức là họ mong muốn tìm một người có thể lắng nghe, nói chuyện và cùng tìm ra hướng giải quyết, thế nhưng tất cả những gì những họ nhận lại là 15 phút hỏi chuyện qua loa và sau đó nhận thêm một danh sách dày đặc những loại thuốc.
Mình cũng nhận ra rằng "thiếu vắng một môi trường hỗ trợ sau khi chấn thương xảy ra" là một yếu tố có tầm quan trọng vô cùng lớn trong việc chữa trị trầm cảm. Cuộc sống có niềm vui thì cũng sẽ có nỗi buồn, chúng ta không thể tránh được những câu chuyện buồn xảy tới, nhưng ta hoàn toàn có thể cùng nhau đồng hành và chia sẻ để vượt lên trên những điều buồn đau đó.
Và sau tất cả, mình nhận ra, xã hội chỉ có thể kiểm soát và vượt qua được căn bệnh này khi mọi người hiểu đúng về nó, khi ta không còn nghĩ với nó với định kiến và sự xem nhẹ. Vậy nên, nếu có thể, mọi người hãy một lần đọc cuốn sách này, để có cái nhìn đúng đắn hơn nhé.
Mong chúng ta luôn bình an trong cuộc sống
Khoảng thời gian này tròn 2 năm trước, mình đọc "Tìm mình trog thế giới hậu tuổi thơ". Đọc xong thấy hình ảnh của mình, của rất nhiều bạn bè mình trong đó.
Đúng hai năm sau, đọc "Đại dương đen", mình có cảm giác như nó là phần tiếp theo của hậu tuổi thơ vậy - ít nhất là đối với bản thân mình.
Chưa đọc, mình cũng có những thành kiến nhất định về căn bệnh trầm cảm và những người trầm cảm.
Đọc rồi, mới thấy bản thân mình cũng đã có những lần trầm cảm nhẹ. Chính xác là chứng rối loạn lo âu và rối loạn lưỡng cực.
Khiến tôi rất nhiều lần biểu hiện những hành vi bốc đồng mà mọi người cho là "điên điên".
Khiến tôi lo lắng đến "buồn ị" trước một việc gặp gỡ, công việc quan trọng nào đó.
Khiến tôi mất ngủ liên miên đến độ phải uống rượu say thì mới ngủ được.
Khiến hôm trước còn hăng say với bao nhiêu ý tưởng, ý định, nhiệt huyết thì hôm sau lại chỉ muốn buông bỏ hết tất thảy.
Rồi quán chiếu với những người xung quanh, tôi thấy có rất nhiều triệu trứng của một giai đoạn trầm cảm.
Giờ tôi chấp nhận trầm cảm như một bệnh giống đau đầu, cảm cúm. Tôi sẽ đối xử với mình và với đợt trầm cảm của bất cứ ai mà không phán xét.
Tác giả Đặng Hoàng Giang luôn dấn thân viết về những chủ để gai góc. Từ "Điểm đến cuộc đời", "Tìm mình trong thế giới hậu tuổi thơ" đến "Đại dương đen" đều mở ra những góc nhìn, những vấn đề và giải pháp vô cùng mới mẻ.
Nó buộc ta phải chững lại, chậm lại để suy ngẫm, để nhìn lại bản thân mình rất sâu thật lâu. Để hiểu mình, chấp nhận mình từ đó mở lòng chấp nhận mọi người mà không phán xét
Instagram của mình: @dangaredang
Mình đã khá trông chờ vào quyển sách này khi thấy tin phát hành trên facebook page của Nhã Nam, đáng tiếc là sách được phát hành trong lúc TP.HCM đang giãn cách. Khi các hoạt động ship hàng được nới lỏng mình đã phải nhanh chóng đặt mua ngay. Cảm giác đầu tiên sau khi mình đọc xong Đại dương đen là “tự hào”. Theo như mình biết, tính tới thời điểm hiện tại, đây có lẽ là quyển sách đầu tiên viết về “trầm cảm” mà tác giả là người Việt Nam và viết bằng Tiếng Việt. Đó là một tín hiệu đáng mừng vì chúng ta đang bắt đầu quan tâm đến sức khỏe tinh thần của chính mình.
Nội dung sách chia làm hai phần lớn, phần một là tổng hợp mười hai câu chuyện có thật của các bệnh nhân bị trầm cảm, tác giả đã dành ra hai năm để liên lạc và phỏng vấn họ; phần hai là những kiến thức sơ bộ về phân loại, chẩn đoán, phương pháp điều trị trầm cảm cũng như các tâm bệnh khác có liên quan đến trầm cảm như rối loạn lưỡng cực, PTSD,…
Chướng ngại vật lớn nhất đối với mình trong suốt quá trình đọc sách là làm sao để đọc hết mười hai câu chuyện ở phần một. Mình đã tự nhủ với bản thân là chỉ mở sách ra đọc thôi, không phán xét, không phân tích đúng sai vì mình biết đó là những câu chuyện, nỗi đau mà mình chưa từng trải qua. Có những câu chuyện thực sự đã vượt xa trí tưởng tượng của mình, mình giật mình vì bản thân cũng từng có những suy nghĩ đen tối như thế.
Trầm cảm không phải là một, mà là một nhóm bệnh, mang tên Những rối loạn trầm cảm (Depressive disorders) bao gồm trầm cảm phổ biến, trầm cảm dai dẳng, rối loạn phiền muộn tiền kinh nguyệt (PMDD),… U buồn không phải là biểu hiện duy nhất của trầm cảm, người bị trầm cảm còn có những biểu hiện về thể chất như đau bụng, mất ngủ,… và có thể đánh mất những khả năng cơ bản như tự vệ sinh cá nhân, đi xe máy, check mail,… Trầm cảm nhẹ tương đương với viêm khớp hông hay đầu gối, trầm cảm nặng tương đương với tổn thương não vĩnh viễn hay ung thư vú di căn. Căn bệnh này chia thành các giai đoạn (episode), người bị trầm cảm buổi sáng có thể đi làm, đến lớp học như người bình thường nhưng buổi tối có thể có ý định tự tử. Những episode trầm cảm đến một cách bất ngờ, không cần lí do. Người bệnh còn có thể rơi vào trường hợp “trầm cảm kép”. Trầm cảm có thể lấy đi mạng sống của người bệnh như bao căn bệnh khác như ung thư chẳng hạn, đó cũng là điều khiến bệnh nhân trầm cảm bị kì thị, bị dán nhãn “có tí mà cũng đòi tự tử”.
Vậy nguyên nhân gây ra trầm cảm là gì ?
Có nhiều khía cạnh để giải thích, về mặt sinh học là gen, cấu trúc não bộ, các chất dẫn truyền xung động thần kinh; về yếu tố môi trường và tương tác xã hội có thể do những chấn thương tuổi thơ, các sự kiện tiêu cực,... Người bị trầm cảm như đang đeo một cái kính đen nhìn thế giới, căn bệnh này phá vỡ cảm giác họ thuộc về thế giới chung. Trầm cảm làm khủng hoảng niềm tin, khiến người bệnh không thể tin được là cuộc sống của họ sẽ khác đi. “Tự tử” chỉ là một trong vô vàn những sự lựa chọn để giải quyết tình trạng hiện tại của người bệnh, việc đó được lên kế hoạch sau khi những option khác thất bại và nó được “tập dợt” nhiều lần trước khi “thành công”, đó không hề là quyết định của những giây phút bồng bột nhất thời. Có một đoạn tác giả viết về hành vi tự hại đã khiến mình rất xúc động, người bệnh rạch tay để cảm thấy đau để chắc chắn là cơ thể này vẫn còn thuộc về mình, máu chảy từ vết cắt tượng trưng cho những giọt nước mắt không khóc được.
Nếu bạn có một nghìn người bạn trên Facebook thì bảy mươi người trong số đó mắc trầm cảm, cứ sáu sinh viên Y khoa (tại Việt Nam) thì có một người đủ các yếu tố của trầm cảm và gần một nữa số đó có ý định tự tử và còn nhiều số liệu khác (trong và ngoài nước) được đề cập ở phần hai đủ khiến người đọc giật mình. Trầm cảm có thể tấn công bất kì ai không phân biệt giới tính, tuổi tác (trầm cảm muộn trên người già), nghề nghiệp, tình hình tài chính cá nhân. Điều đáng tiếc tại Việt Nam, nhiều bệnh nhân trầm cảm không được tiếp cận y tế kịp thời. Nguồn nhân lực y tế dành cho bệnh lí tâm thần tại Việt Nam còn thiếu và không được đào tạo bài bản, thiếu tính nhân văn, đôi khi họ vô tình tạo ra những trải nghiệm thăm khám tồi tệ với bệnh nhân và khiến tình trạng của bệnh nhân ngày càng trầm trọng hơn. Cũng như các chi phí điều trị mắc tiền tạo thêm gánh nặng kinh tế cho bệnh nhân và khiến họ bỏ dỡ quá trình điều trị. Trong các phương pháp trị liệu tâm lí mà tác giả gợi ý trong sách, mình cảm thấy phương pháp CBT có thể áp dụng được cho những người không bị trầm cảm nhưng muốn duy trì, cải thiện sức khỏe tinh thần của mình.
Quyển sách đã hoàn thành tốt vai trò “giáo dục tâm lí” cho người đọc nhưng không thể thay thế các phác đồ điều trị của bác sĩ tâm lí, chuyên viên trị liệu tâm lí. Tác giả và chuyên gia tâm lí Nguyễn Hà Thành đã khởi xướng đường dây nóng Ngày Mai hỗ trợ người trầm cảm, bạn có thể tìm hiểu thêm về tổ chức này.
Mình nghĩ mọi người nên đọc quyển sách này, mình đánh giá cao những thông tin ở phần hai, bạn có thể xem như đây là một cách tự chuẩn bị kiến thức “sơ cứu” cho bản thân nếu “chẳng may”. Mình tin là sau khi đọc xong Đại dương đen bạn sẽ trân trọng sức khỏe tinh thần của mình hơn, biết cách tiếp cận và thông cảm cho những người bị bệnh lí tâm thần và điều đặc biệt là không dùng từ “trầm cảm” một cách bừa bãi nữa. Việc dùng tên các bệnh lí tâm thần một cách bừa bãi, thiếu hiểu biết có thể tước mất cơ hội được nhận diện và điều trị của người bị bệnh thật sự.
À hãy đọc phần một vào những lúc tâm trạng bạn tốt nhất nhé.
ĐẠI DƯƠNG ĐEN - LIỆU CÓ ĐEN TỐI NHƯ MỌI NGƯỜI VẪN NÓI??
Có lẽ, cũng có nhiều người giống em, trước khi đọc một trong những cuốn sách nổi tiếng nhất của bác Giang thì đã nghe về việc nó có phần u tối và khiến ta tiêu cực hơn. Tuy vậy, đọc ĐẠI DƯƠNG ĐEN, em lại thấy đồng cảm và nhẹ nhõm hơn là buồn nản.
Cuốn sách chia làm 2 nửa: những câu chuyện về trầm cảm và những kiến thức về căn bệnh được coi như ung thư tâm hồn này.
Mỗi câu chuyện là một hình hài khác nhau của trầm cảm qua mỗi nhân vật, con người trong đó. Không phân biệt giàu nghèo, tuổi tác, giới tính, trình độ,... trầm cảm xuất hiện dưới vô vàn hình dạng, triệu chứng cảm xúc, suy nghĩ, hành động,.... Nhiều ý kiến phản hồi em từng đọc cho rằng những mẩu chuyện ấy hầu như đều là bế tắc, là cái u ám, xám xịt không có lối thoát. Nhưng đó phải chăng cũng là thực tại của những con người, những số phận đang ngày đêm oằn mình trong đau khổ giày xéo tâm hồn mình?
Cuộc sống gia đình không êm ấm, những tổn thương trong ký ức mà em từng trải qua chắc hẳn đã là một phần quan trọng giúp cho em đồng cảm hơn đối với những đau khổ mà nhân vật tròn sách phải chịu đựng. Đọc nhưng mẩu chuyện ấy, như hòa cùng suy nghĩ, dằn vặt của nhân vật không khiến tâm trạng em tiêu cực hơn, mà như em được đồng cảm, được nói thay những tổn thương mình phải chịu đựng về cảm xúc và nhẹ nhõm hơn. Điều ấy càng thêm quý giá khi môi trường Việt Nam vốn chưa chấp nhận một cách đúng mức độ nghiêm trọng của trầm cảm mà chỉ coi nó như một trải nghiệm quen thuộc của sự buồn bã hay sốc nổi của tuổi trẻ.
ĐẠI DƯƠNG ĐEN, với em là một cuốn sách rất đáng đọc của bác Giang, nó có thể đem lại nhiều trải nghiệm mới lạ cũng như hiểu biết về một vấn đề không phải quá mới nhưng cũng chưa được công nhận đúng đắn ở Việt Nam cho mọi người.
Đại Dương Đen - Đặng Hoàng Giang
Tại sao lại tìm đến cuốn sách này? Vì xung quanh nó từ “Trầm cảm “ xuất hiện ngày một nhiều và vì những người nó quan tâm cũng xuất hiện từ đó.
Thay đổi người ta thì khó lắm, bản thân thì dễ hơn. Nó muốn có kiến thức để ứng xử tốt với người quanh nó, để nhận ra “lời nói, ngôn ngữ cơ thể” đôi khi chỉ là sự vô tâm nhưng lại có khả năng tổn thương người khác thế nào. Và làm sao để có khả năng “lắng nghe - không phán xét”. Một quãng đường dài để trao dồi bản thân …
Đọc 11 câu chuyện trong sách là 11 hoàn cảnh khác nhau, “trầm cảm” đến như vị khách không mời ở tất cả độ tuổi, ngành nghề. Nó không chỉ ảnh hưởng lên bản thân người bệnh mà còn cả người “chăm sóc”. Căn bệnh thế kỷ có tính lây lan và bị kỳ thị.
Một ông cụ hơn 80 chăm sóc con trai bị bệnh hơn 20 năm để rồi ông nhận ra mình cũng bệnh. Một chàng trai lành lặn, chăm sóc cô gái mình yêu vài năm để rồi phải ra đi không phải không yêu cô ấy, cũng chỉ vì ai rồi cũng có một cái ngưỡng, một bàn tay quá bé để có thể níu giữ cả 2 người đều bị tổn thương…
Trầm cảm có thể đến từ những tổn thương thời thơ ấu, trong cái nôi của gia đình cũng có thể đến từ mái trường thân thương, những mối quan hệ xã hội… vai trò cha mẹ, thầy cô…
Cảm ơn tác giả đã đem những câu chuyện lan tỏa đến mọi người. Hy vọng những ai đọc cuốn sách có thể dù ít nhất hãy quan tâm đến những người thân thương nhất, có góc nhìn bao quát hơn về bệnh “Trầm Cảm” hoặc nhận ra dấu hiệu sớm hơn của chính mình và xung quanh mình.
Đường dây nóng Ngày Mai nhóm anh lập hy vọng sẽ giúp được nhiều người hơn nữa.
Nguyễn Tùng Dương – “Đã bao giờ bạn thắc mắc trong thế giới của người trầm cảm có những gì? Thế giới đó khác gì so với thế giới của những người bình thường?
Rất khó để trả lời những câu hỏi đó nếu như bạn không phải người từng trải. Tuy nhiên tác giả Đặng Hoàng Giang sẽ giúp bạn đơn giản hóa những câu hỏi đó bằng cách cùng bạn “phưu lưu” vào thế giới của người trầm cảm thông qua tác phẩm “Đại dương đen. Những câu chuyện từ thế giới của người trầm cảm”.”
Lục Hạ - “Với mình, Đại dương đen mang đến những con chữ không còn ở trong phạm trù văn chương nữa. Nó đã xé toạc ranh giới giữa sách giấy và hiện thực, nó nói lên tiếng lòng cho những tâm hồn đã và vẫn đang phải vật vã, chịu đựng và đôi khi là buông xuôi. Nó thổi tan lớp bụi đang phủ lên thế giới u tối của những người trầm cảm. Nó là hồi chuông cảnh tỉnh cho sự thờ ơ, phủ định và coi nhẹ căn bệnh trầm cảm của cộng đồng. Nó buộc chúng ta phải suy ngẫm về hiện trạng đáng buồn này. Và hơn hết, cuốn sách đã mang lại những thông tin có tính chất giáo dục cần thiết.”
Nhà phát hành: Nhã Nam
Nhà xuất bản: Hội Nhà Văn
Số trang: 322
Giá bìa: 240.000 đ
Kích Thước: 14x 20.5cm