Khi mở đầu cuốn sách Tuyến Hỏa Xa Ngầm (Underground Railroad), chúng ta bước vào một chương mới của lịch sử đầy sóng gió, nơi hình ảnh đất Mỹ được khắc họa qua câu chuyện đầy bi tráng và hy vọng của những nô lệ đấu tranh không ngừng nghỉ cho tự do. Colson Whitehead đã tạo dựng nên một thế giới giả tưởng sâu sắc, một “bí ẩn lớn” không chỉ với những kẻ áp bức mà ngay cả với những người nô lệ như Cora, nhân vật chính của ta, đánh dấu bước ngoặt lịch sử bằng chuyến hành trình đi qua “một dấu chấm hỏi khắc rất sâu” trên nước Mỹ.
Cora, với quá khứ đau thương nối tiếp từ bà Ajarry bị bắt cóc từ châu Phi, đến mẹ Mabel - người trở thành huyền thoại khi bỏ trốn - đứng trước quyết định khó khăn của việc chấp nhận cuộc sống hiện tại hay nắm bắt cơ hội tự do. Cuộc đời họ là minh chứng cho "truyền thống" đẫm mồ hôi và máu trên những cánh đồng bông, thể hiện sự khắc nghiệt và bất công mà họ phải trải qua. Nhưng Cora không phải là một nô lệ thông thường - cô là đoạn kết của một chuỗi nỗi đau và là biểu tượng của sức mạnh không gục ngã. Hành trình qua 5 bang, từ Georgia đến Indiana, không chỉ là cuộc chạy trốn vật lý mà còn là cuộc chiến tinh thần, nơi "xích xiềng không chỉ đòi cô mà đòi cả những bạn bè nô lệ của cô".
Whitehead không chỉ kể về câu chuyện của Cora mà còn mời chúng ta nhìn nhận về một nước Mỹ đầy mâu thuẫn, với những "khuôn mặt thật" được phơi bày qua từng trang sách. Tác giả đã sử dụng ngôn từ của mình để vẽ nên bức tranh đối lập giữa áp bức và tự do, giữa tuyệt vọng và kiên cường, ở đó không chỉ có sự phân biệt màu da mà còn có lòng nhân ái và sự đấu tranh không mệt mỏi. “Tuyến Hỏa Xa Ngầm” không chỉ là một tác phẩm văn chương, mà còn là một bản tuyên ngôn về nhân quyền, một tiếng vọng mạnh mẽ về sức mạnh và nghị lực con người trước gông xiềng của lịch sử.
Tác giả: Colson Whitehead
Dịch giả: Nguyễn Bích Lan
Nhà xuất bản: Nxb Phụ nữ Việt Nam
Số trang: 352
Phát hành: 2019
Giá bìa: 114.000đ
Mua sách online giá rẻ 'Tuyến hỏa xa ngầm' tại nhà sách trực tuyến Pibook.vn tiệt kiệm từ 30% giá bìa
Trong những trang sách của "Tuyến Hỏa Xa Ngầm", Colson Whitehead không chỉ tái hiện một thời kỳ đen tối của lịch sử mà còn đưa chúng ta vào trái tim của sự dũng cảm và quyết tâm. Blog sách hay của Nhà sách trực tuyến Pibook.vn gửi tới bạn đọc tổng hợp một vài review cuốn sách này được chọn lọc của một số độc giả chia sẻ cảm nhận sau khi đọc xong, mời bạn xem các review sách bên dưới!
Tuyến Hoả Xa Ngầm - Colson Whitehead
Đánh giá cá nhân: 4/5
Tuyến Hỏa Xa Ngầm là tác phẩm đoạt giải #Pulitzer, mà tớ thì cực kỳ đánh giá cao giải này luôn á. Để mà nói thì những tiểu thuyết tớ đã đọc được giải thưởng văn học này đa phần đều nằm ở trong favourite list của tớ. Và đương nhiên, Tuyến Hỏa Xa Ngầm là một trong số đó rồi không phải nói nhiều làm chi.
Tuyến Hỏa Xa Ngầm là câu chuyện về Cora - một nữ nô lệ da màu tại đồn điền trồng bông ở Georgia với cuộc bỏ trốn để đến với tự do bằng những tuyến hỏa xa ngầm. Tớ rất ấn tượng với cách tác giả Colson Whitehead giới thiệu nhân vật chính với độc giả. Đó là Cora không xuất hiện trực tiếp ở những trang đầu mà hình ảnh của cô được tái hiện lại qua lời kể của người bà - Ajarry - bà bị bắt cóc khỏi quê nhà châu Phi sang Mỹ và mẹ của cô - Mabel - người trở thành “huyền thoại” khi được cho là bỏ trốn thành công. Cũng qua đó, người đọc sẽ có một cái nhìn chân thực và sâu sắc hơn về "truyền thống" nô lệ cha truyền con nối cũng những người da màu tại vùng đất này.
So với The Help (mà tớ đã review trước đó) cùng một chủ đề viết về những người da màu, thì Tuyến Hoả Xa Ngầm bạo lực và đen tối hơn rất nhiều. Trong quá trình ngâm cuốn này đôi chỗ tớ phải dừng lại vì ám ảnh và dã man quá, cảm tưởng như nỗi đau cùng nỗi oán hận và biết bao nhiêu máu cùng mồ hôi của những nô lệ đã được tác giả giãi bày, thấm đẫm, hòa cùng với từng câu văn dòng chữ, trải dài ra trong từng trang viết. Có những việc như săn bắt nô lệ, tra tấn, kiểm soát, thậm chí là phối giống để có được những nô lệ "chuẩn" nhất hay giết họ nó quá thể phi nhân tính đến độ không thể nào hình dung và diễn giải nó ra bằng lời. Tác giả Colson Whitehead đã áp dụng cách kể chuyện đan xen theo góc nhìn của từng nhân vật khiến người đọc có thể nắm rõ hơn về suy nghĩ, cuộc đời hay các câu chuyện của họ, và phải thừa nhận rằng cách viết này rất có hiệu quả bởi mỗi nhân vật đều có được nét riêng cho mình. Lúc đầu đọc có hơi choáng ngợp về hệ thống nhân vật hơi khủng, cơ mà yên tâm kiên nhẫn tầm 50 trang là bị cuốn theo chiều gió ngay thôi á.
Hành trình của Cora với tuyến hoả xa ngầm là một hành trình gian nan và thử thách, với biết bao nhiêu máu và nước mắt đắng cay đã đổ xuống. Phải thừa nhận một số đoạn tác giả viết khá chậm và bị dài dòng nhưng càng về cuối thì càng hấp dẫn, độc giả như đắm chìm vào hoàn toàn câu chuyện tìm đến tự do của Cora và những người da màu khác. Đặc biệt những chương cuối cùng chính là ĐỈNH CAO luôn, tớ đọc cứ giở liên tục vì không thể dứt ra nổi trời má. Tuyến Hoả Xa Ngầm tuy thế không chỉ dừng lại ở chặng đường đi tìm tự do, mà còn là cuốn tiểu thuyết về tình người và lòng can đảm, chiến đấu và sinh tồn. Chúng ta có những nhân vật tuy khác nhau về màu da nhưng những con người ấy đã liều lĩnh và dũng cảm tham gia chủ nghĩa bãi nô hay giúp đỡ những nô lệ da màu qua hành trình của tuyến hoả, tìm kiếm và giấu họ đi. Có những cuộc nổi dậy, giải cứu hay những trận ẩu đả chống phá các cuộc đi săn nô lệ của những người da màu tự do. Nhưng cũng có những con người chỉ vì sự kì thị hay ghen ghét ăn sâu vào máu thịt mà đã đứng lên tố cáo những nô lệ đang lẩn trốn, thậm chí tố cáo cả những người da trắng đã che giấu cho nô lệ mà đẩy tất cả vào chỗ chết. Và đau đớn thay, sự kỳ thị ghen ghét ấy đôi khi xuất hiện trong cộng đồng của chính những người da màu.
Chung quy lại, Tuyến Hoả Xa Ngầm là cuốn sách trần trụi và đen tối, tuy thế cuốn tiểu thuyết đã làm hiện hữu lên những hy vọng không chỉ của các nhân vật đang lâm vào hoàn cảnh khốn cùng mà còn là của các bạn đọc ước mong cho những nô lệ da màu ấy tìm được sự giải thoát và có quyền được làm con người tự do mà họ luôn khát khao. Dàn nhân vật trong đây kể cả phản diện hay không phản diện đều được khắc họa kỹ càng và có nét nổi bật riêng cho mình, cách triển khai nội dung cũng như hướng đi câu chuyện mạch lạc, các chi tiết đều liên kết với nhau kỹ càng và tỉ mỉ. Hay, 4* highly recommend cuốn này trong list văn chương được giải Pulitzer.
Tuyến hỏa xa ngầm - Colson Whitehead .
Một sự pha trộn giữa hai nòi giống. Ở cỏ cây hoa lá, hiện tượng giao thoa như vậy khiến người ta ưng mắt. Khi nó xảy ra trong máu thịt, người ta bất bình .
Tuyến hỏa xa ngầm là cuốn sách lấy bối cảnh khi mà chế độ nô lệ vẫn đang hiện tồn và len lỏi khắp các bang của nước Mỹ, đặc biệt là ở miền Nam. Sự xuất hiện của “Tuyến hỏa xa ngầm” trở thành một bí ẩn lớn đối với các nhà cầm quyền, các chủ nô, những kẻ săn nô lệ hay thậm chí nó trở thành một thứ viển vông đối với chính những người nô lệ. Họ truyền tai nhau trên khắp các đồi bông ở Georgia về sự kỳ diệu của tuyến hỏa xa ngầm, nhưng không ai biết đích xác nó là gì và làm cách nào để đến được đó. Bởi vì, mặc dù ý nghĩ về việc chạy trốn luôn thường trực trong đầu nhưng không phải ai cũng có đủ quyết tâm để thực hiện, gần như tất cả nô lệ bỏ trốn đều bị bắt trở lại, trừ một người. Đó là Mabel - mẹ của Cora. .
Cora từ khi sinh ra đã được định sẵn là một nô lệ, cô không được lựa chọn. Ajarry - bà ngoại của cô bị bắt cóc và bán sang Mỹ khi bà còn chưa là thiếu nữ. Trải qua không biết bao nhiêu lần đổi chác mua đi bán lại, cuối cùng bà đến Georgia. Bà lấy chồng, sinh con ở vùng đất này, từ đó cho đến hết đời bà chưa bao giờ hít thở dù chỉ một hơi bên ngoài lãnh địa Randall. Khi bà mất, di sản duy nhất bả để lại là một “mảnh đất” mà mẹ Cora là người thừa hưởng, đến sau này khi mẹ cô bỏ trốn chỉ còn lại “mảnh đất” đó là tài sản và cũng là người thân duy nhất trên đời của cô. Cô đấu tranh cho miếng đất ấy. Cô trồng khoai lang trên đó, cô đuổi lũ bọ bé xíu đang thám hiểm mầm cây của cô đi, mắng chúng vì dám rúc vào mầm cây của cô. Cô vùng lên “đập búa vào đầu họ nếu họ dám dòm ngó nó”, đó là lời bà ngoại cô, và cô đã làm y như thế. Từ đó rắc rối bắt đầu tìm tới.
Hành trình của Cora là đại diện cho hành trình tìm lại tự do của hàng triệu người dân da đen trong thời kỳ tăm tối của nước Mỹ thời bấy giờ. Colson Whitehead đã thành công khi khắc họa chân thực chân dung nước Mỹ trong quá khứ bằng giọng văn đầy cảm xúc và chân thành thông qua một câu chuyện mang đầy ý nghĩa nhân văn về những con người chiếu đấu không ngừng nghỉ cho sự bình đẳng của nhân loại.
Cuộc chạy trốn của Cora không hề dễ dàng, khi mà người dang tay ra giúp đỡ thì ít, mà kẻ thù thì tồn tại ở khắp nơi, trong đó có Ridgeway - kẻ săn nô lệ khét tiếng thời bấy giờ. Kẻ chạy, người đuổi theo, chờ xem ai sẽ gục ngã trước, mà ván bài đã định rõ Cora là kẻ yếu thế. Trong những lúc tuyệt vọng cô đã nhận ra rằng dù cho thoát khỏi lãnh địa của Randall thì trên những cánh đồng, dưới lòng đất hay trong lòng áp mái, nước Mỹ vẫn là cai ngục của cô. Cô dường như một lần nữa buông xuôi sự tự do mà cô hằng ao ước. Tuy nhiên, cô không dễ dàng bỏ cuộc, Cora không chỉ đấu tranh cho bản thân mình, mà còn cho những người cùng màu da với cô, những người khác màu da nhưng dám chìa tay ra bao bọc và giúp đỡ cô. Dù đối mặt với kẻ thù trong tình thế khó khăn nhất, song cô chưa từng thôi chống trả; bởi, chống trả là cách duy nhất để cô và những người nô lệ da đen như cô chạm đến sự tự do thực sự.
Lần đầu tiên cô nhận được đề nghị bỏ trốn, cô từ chối, cô nghe theo lời bà ngoại “Biết giá của bản thân, bạn sẽ biết chỗ của bạn theo thứ tự. Thoát khỏi ranh giới của đồn điền là nằm ngoài những nguyên lý tồn tại cơ bản của bạn: thật bất khả thi”. Ba tuần sau, cô đồng ý lần này là do mẹ cô truyền lại. Cô quyết định bỏ trốn khi cô nhận ra cái được gọi là “tuyên ngôn độc lập”, cái được gọi là “bình đẳng”, dường như không có ý nghĩa đối với chủng tộc của cô. Gia đình của Cora, hay hàng triệu gia đình người gốc Phi khác tại thời điểm đó vẫn phải lao động quần quật trên các ruộng ngô, đồi thuốc lá, đồi bông, chịu sự đánh đập tàn bạo của những tên đốc công, dường như không chỗ nào trên vùng đất ấy mà không có máu của họ đổ xuống. Đã có suy nghĩ rằng, chỉ khi chết đi, người da đen mới trở thành con người. Chỉ khi đó họ mới ngang bằng với người da trắng.
Đây là review cuốn Tuyến hỏa xa ngầm
"Biết giá của bản thân, bạn sẽ biết chỗ của bạn theo thứ tự. Thoát khỏi ranh giới của đồn điền là nằm ngoài những nguyên lý tồn tại cơ bản của bạn: thật bất khả khi"
Lần đầu tiên tớ biết đến tên cuốn này là trong một lần làm quiz trên trang Buzzfeed để chọn ra cuốn sách nên đọc cho tháng, cuốn sách được chọn cho tớ chính là ‘The Underground Railroad’. Tớ đã chuẩn bị đọc bản ngoại văn rồi đó chứ, vì mấy lần làm quiz này đều có kết quả xịn lắm, hợp ý vô cùng – một trong số đó là ‘The Hate U Give’; nhưng rồi sách của NXB Phụ nữ đến như một cơn gió, và thế là cháu bé đọc thôi.
Cuốn này có những câu văn rất đẹp và gây ấn tượng cho tớ, nó đi sâu vào lòng người và khiến ta nghĩ ngợi về số phận những người nô lệ châu Phi được nhắc tới. Giọng kể giản đơn nhưng không hời hợt, tái hiện cái không khí khắc nghiệt nơi đồn điền ở mảnh đất Georgia, cái nắng khô hanh của ngày hè nước Mỹ cùng sự khổ cực của những kẻ nô lệ.
Có những đoạn văn thực sự hấp dẫn tớ, nhất là khi tác giả viết về khát vọng tự do của các nô lệ, cái khát vọng ẩn giấu sâu trong lòng mỗi con người, thứ mà có người chọn đè nén xuống vì sợ hãi, có người lại chọn nuôi dưỡng nó vì đủ thứ đã đẩy họ tới đường cùng.
Cuốn này cũng có những đoạn làm tớ không thoải mái, khi những hình phạt đáng sợ mà người da trắng giáng xuống những nô lệ của mình cùng sự bất công trong đối xử hiện lên từng trang viết, tớ không thể tin nổi đó là điều mà người đã từng làm với người. Nhưng cũng chính những người da trắng khác ở Mỹ lại là người cứu vớt và dẫn lối cho người da đen trốn thoát khỏi những đồn điền phía nam, bằng những tuyến hỏa xa ngầm. Hình ảnh những tuyến đường sắt dưới lòng đất ấy như tô thêm một mảng màu sắc đối lập trong bức tranh tổng thể của câu chuyện, về tự do và nô lệ, về khát vọng và nỗi sợ hãi, và cả về sự chống trả không ngừng vì cuộc sống của chính mình.
Chung lại thì đây là một cuốn viết về chế độ nô lệ cùng khát vọng tự do rất đáng thử, đặc biệt nếu anh em có quan tâm các tác phẩm khác cùng chủ đề đó.
Hãy thử một lần, nhé
Tổng hợp: Minh Ngọc
30%
30%
30%
30%
