Khám phá những trang sử sống động cùng với "Một Chiến Dịch ở Bắc Kỳ", một tác phẩm độc đáo kết hợp giữa nghệ thuật quân sự và nhiếp ảnh, qua con mắt của Charles Édouard Hocquard – bác sĩ, nhiếp ảnh gia và nhà thám hiểm không chuyên. Cuốn sách này không chỉ là hồi ký về một thời kỳ giao thời mà còn là cửa sổ nhìn vào cuộc sống, văn hóa và tâm hồn của Bắc Kỳ cuối thế kỷ 19.
Trải dài trên bức màn thời gian từ 1883 đến 1886, Hocquard mô tả chi tiết chiến dịch quân sự mà Pháp tiến hành để thiết lập chế độ bảo hộ tại Bắc Kỳ, với một chân dung tỉ mỉ và đầy đặn cả về mặt văn bản lẫn hình ảnh. Nguyên bản của câu chuyện được in thành năm phần dài trên tạp chí Le Tour du Monde dưới nhan đề “30 tháng ở Bắc Kỳ”, trước khi được tập hợp thành sách vào năm 1892.
Hocquard không chỉ ghi lại những chiến công mà còn là người ghi chép văn hóa qua ống kính của mình, mang đến cái nhìn sâu sắc về thành phố Hà Nội và nhiều địa danh khác tại Việt Nam. Từ những bức ảnh chân thực, ta cảm nhận được hơi thở của một Việt Nam còn ít bị ảnh hưởng bởi phương Tây, từ kiến trúc đến lối sống. Những miêu tả sắc nét về địa lý tự nhiên và nhân văn của miền Bắc đưa chúng ta trải qua một hành trình không chỉ của mắt nhìn mà còn của trái tim cảm nhận.
Sách "Một Chiến Dịch ở Bắc Kỳ" là một tài liệu quý, một tác phẩm điều tra dân tộc học, một cuốn album ảnh kỷ niệm, và quan trọng nhất, là một chứng nhân lịch sử. Đây không chỉ là một cuốn sách cần có trong thư viện của những người yêu lịch sử và nhiếp ảnh, mà còn là một nguồn cảm hứng cho những ai đam mê khám phá văn hóa và hiểu biết sâu sắc về một thời kỳ đầy biến động của Việt Nam.
Tác giả: Charles Edouard Hocquard
Dịch giả: Trương Quốc Toàn (Nhã Nam), Thanh Thư (Omega Plus)
Nhà phát hành: Nhã Nam, Omega Plus
Số trang: 532 (Nhã Nam), 604 (Omega+)
Phát hành: 2020
Giá bìa: 380.000đ (Nhã Nam), 499.000đ (Omega +)
Đặt sách online ‘Một chiến dịch ở Bắc Kỳ’ tại Nhà sách trực tuyến Pibook.vn giảm từ 30% giá bìa
Trong từng trang giấy của "Một Chiến Dịch ở Bắc Kỳ", hồn vía của một thời Bắc Kỳ huyền bí được tái hiện qua lăng kính của Charles Édouard Hocquard, như một lời mời gọi chúng ta bước vào một thế giới đã mất. Đây không chỉ là một cuốn sách lịch sử; nó là một cuộc phiêu lưu thời gian, nơi những hình ảnh cổ xưa và những câu chuyện đã qua vẫn còn đây, đập nhịp bên trong như tim đang sống của quá khứ. Blog sách hay của Nhà sách trực tuyến Pibook.vn gửi tới bạn đọc tổng hợp một vài chia sẻ cảm nhận của độc giả về tác phẩm này, mời bạn tham khảo review bên dưới!
Một Chiến Dịch Ở Bắc Kỳ - Charles-Édouard Hocquard
Cuối thế kỷ 19, Pháp thực hiện một chiến dịch tại Bắc Kỳ nhằm chiếm đóng và củng cố sự bảo hộ. Charles-Édouard Hocquard là một bác sĩ tình nguyện sang Đông Dương, phục vụ trong quân đoàn viễn chinh. Không trực tiếp tham chiến, ông mang theo máy ảnh và sổ bút, thể hiện niềm đam mê phong tục tập quán Việt Nam. Những dòng hồi ký cùng gần 500 bức ảnh của ông đã trở thành tác phẩm quan trọng về xã hội Việt Nam thời thuộc Pháp trong những năm 1884-1886.
Ông mang trong mình một tinh thần phiêu lưu, cởi mở, không ngại tiếp xúc với nhiều tầng lớp xã hội hay thăm thú những địa điểm độc đáo. Cùng quân đoàn viễn chinh Pháp, Hocquard đã rong ruổi qua nhiều tỉnh thành từ Bắc đến Trung kỳ: Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh, Sơn Tây, Ninh Bình, Nam Định, Hải Dương, Tuyên Quang, Lạng Sơn, Nghệ An và Kinh thành Huế.
Khả năng quan sát và sự tỉ mỉ của một bác sĩ đã giúp cho những ghi chép của ông hiện lên sống động, chân thực và chi tiết. Những quan sát này hết sức phong phú, bao gồm lịch sử, văn hóa, phong tục, tập quán, tín ngưỡng, địa lý, kiến trúc… Nhiều chi tiết bản địa chưa từng được ghi chép trong bất kỳ tài liệu chính thống nào của Việt Nam, nhiều địa điểm tác giả đi qua nay đã trở thành quá vãng. Cuốn sách được viết theo kiểu du ký, nên dễ đọc, không quá nặng nề như sách khảo cứu, học thuật.
Có 1 lưu ý nho nhỏ khi đọc sách. Dù Hocquard rất nỗ lực tôn trọng văn hóa bản địa, cuốn sách vẫn là góc nhìn từ một người ngoại quốc đi xâm chiếm thuộc địa, không biết tiếng và chưa hiểu sâu về văn hóa phương Đông, nên đôi chỗ ghi chép thiếu đi tính chuẩn xác (nói nặng hơn là thiên lệch và sặc mùi “chủ nghĩa thực dân”).
Tuy vậy, cuốn sách hoàn toàn là một tư liệu quý giá về lịch sử, văn minh, văn hóa vùng đất Bắc – Trung kỳ Việt Nam cuối thế kỷ XIX, trong bối cảnh Việt Nam không có nhiều tài liệu tham khảo tương tự.
Mình có 2 bản “Một Chiến Dịch Ở Bắc Kỳ” của Nhã Nam và Omega+ (Đông A cũng phát hành một bản). Cả 3 đơn vị uy tín cùng chọn tác phẩm này để phát hành, cũng đủ chứng minh tầm quan trọng và chất lượng của bản thân cuốn sách.
Mình thích bìa sách và khổ sách của bản Omega+ hơn, kích thước sách của Nhã Nam to hơn cả các cuốn sách khổ to thông thường. Nhưng mình lại thích chất giấy nhám ngả vàng của Nhã Nam hơn, Omega+ sử dụng giấy in ảnh nên đọc lóa mắt.
Tuy cả 3 bản dịch đều được hoàn thiện bởi những dịch giả uy tín, nhưng theo mình tìn hiểu thì bản dịch của Đông A dịch tốt và có hệ thống chú thích có tâm nhất (hơn 800 chú thích, diễn giải những nhận xét sai lệch của tác giả cũng thêm thông tin về phong tục, văn hóa của người Bắc - Trung Kỳ xưa).
Một chiến dịch ở Bắc Kỳ - Charles Edouard Hocquard
Đây là một cuốn sách lai vừa là nhật ký vừa là ký sự nói về chuyến đi dài 26 tháng ở Việt Nam đa phần là Bắc Kỳ và một thời gian ngắn ở Trung Kỳ, thời gian cuối thế kỷ 19 (từ tháng 01/1884-04/1886) của bác sỹ Hocquard. Ông ngoài là một bác sỹ quân y còn là một nhà phóng sự ảnh, ông đã mô tả khá chi tiết về địa lý, cảnh vật, con người và chụp lại những bức ảnh thực sự có giá trị lịch sử cao là nguồn tư liệu quan trọng trong thời kỳ vùng đất An Nam ta chưa bị ảnh hưởng quá lớn của người Pháp.
Ông mô tả kỹ các vùng đất, làng mạc, thành phố mà ông đi qua như Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Nam Định, Đà Nẵng, Huế... Ngoài ra ông còn ghi chép một cách chân thực đời sống của các người dân ở các khu vực khác nhau, các làng nghề như: làng nghề làm giấy, nghề khảm Trai, các hội quán... Các phong tục tập quán của ng dân An Nam: Ma chay, cưới hỏi...
Đặc biệt một phần quan trọng ông viết về các cuộc chiến dịch đánh giặc với quân Cờ Đen, quân nhà Thanh...
Qua ngòi bút và hình ảnh của ông các công trình kiến trúc quen thuộc như Hồ Gươm, hồ Tây, Văn miếu Quốc Tử Giám, Đền Quán Thánh, Hoàng Thành Thăng Long, thành Sơn Tây, thành Bắc Ninh, Ải Chi Lăng... hiện lên thực sự rõ nét trong mắt người đọc làm mình thực sự hiểu biết thêm về thời kỳ này.
Dưới góc nhìn của bác sỹ Hocquard khách quan hơn nhiều mấy quyển mình đọc trước đó nói về An Nam ta. Tuy nhiên đôi lúc có lẽ còn vài điểm ông còn chưa hiểu rõ nên mô tả hơi sai lệch một chút, nhưng đây vẫn là một cuốn đáng đọc cho những ai muốn tìm hiểu một An Nam thời kỳ người Pháp mới tới nước ta.
Cuốn khá dày với khổ lớn khoảng 520 trang, chất lượng giấy tốt có kèm theo nhiều tranh ảnh, cuốn này mình mua đợt hội sách chào Hè vủa Nhã Nam được giảm khá sâu nên cũng rất là mãn nguyện.
Tổng hợp: Minh Ngọc