"Văn học mèo" Nhật Bản đã trở thành một hiện tượng toàn cầu,
thu hút sự chú ý không chỉ của độc giả trong nước mà còn trên khắp thế giới. Từ
những năm 1990, số lượng sách truyện về mèo ở Nhật Bản đã tăng đều đặn và có sự bùng nổ
sau năm 2011. Bài viết này của Blog sách hay sẽ phân tích số liệu từ Thư viện Quốc hội Nhật Bản
và lý giải vì sao dòng sách này lại có sức hút mạnh mẽ như vậy.
"Trước đây, tất cả các nhà xuất bản đều quan tâm đến Haruki Murakami. Bây giờ tất cả đều muốn mèo" - Louise Heal Kamai (dịch giả kỳ cựu về văn học Nhật Bản)
Theo dữ liệu từ Thư viện Quốc hội Nhật Bản, từ những năm 1990, số lượng sách về mèo ở Nhật Bản đã tăng đáng kể. Con số này không chỉ phản ánh sự yêu thích của người dân Nhật đối với loài mèo mà còn cho thấy một xu hướng văn học mới đang hình thành. Đáng chú ý, sau năm 2011, số lượng sách về mèo đã tăng đột biến, tạo nên một hiện tượng văn hóa độc đáo.
Năm 1990, số lượng sách về mèo được xuất bản ở Nhật còn khá khiêm tốn, chủ yếu là các tác phẩm dành cho thiếu nhi hoặc sách hướng dẫn chăm sóc mèo. Tuy nhiên, từ giữa những năm 1990, các tiểu thuyết và truyện ngắn về mèo bắt đầu xuất hiện nhiều hơn, với những tác phẩm nổi bật như "Tôi là con mèo" của Natsume Soseki, một tác phẩm kinh điển đã mở đường cho văn học mèo tại Nhật Bản.
Đến năm 2011, số lượng sách về mèo đã tăng lên đáng kể, với hàng trăm đầu sách mới ra mắt mỗi năm. Sự kiện động đất và sóng thần Tohoku năm 2011 cũng được cho là một yếu tố thúc đẩy sự gia tăng này, khi nhiều người tìm đến văn học như một cách để tìm kiếm sự an ủi và cảm giác an lành. Sách về mèo, với những câu chuyện nhẹ nhàng và hình ảnh đáng yêu, đã đáp ứng nhu cầu đó một cách hoàn hảo.
Những tác phẩm nổi bật trong giai đoạn này có thể kể đến "The Guest Cat" của Hiraide Takashi, "The Traveling Cat Chronicles" của Arikawa Hiro, và "She and Her Cat" của Shinkai Makoto. Những cuốn sách này không chỉ thành công ở Nhật Bản mà còn được dịch ra nhiều thứ tiếng và nhận được sự yêu thích từ độc giả quốc tế.
Không chỉ ở Nhật Bản, văn học mèo còn nhanh chóng trở thành một hiện tượng toàn cầu. Các nhà xuất bản quốc tế đã nhanh chóng nhận ra tiềm năng của dòng sách này và bắt đầu dịch các tác phẩm nổi tiếng sang nhiều ngôn ngữ khác nhau. Điều này đã giúp văn học mèo Nhật Bản tiếp cận được với một lượng lớn độc giả trên toàn thế giới, từ châu Âu, châu Mỹ đến châu Á.
Một trong những yếu tố quan trọng khiến văn học mèo Nhật Bản được yêu thích trên toàn cầu là sự kết hợp độc đáo giữa văn hóa Nhật Bản và hình ảnh loài mèo. Người Nhật có một tình yêu đặc biệt đối với mèo, điều này được thể hiện rõ qua nhiều khía cạnh văn hóa như ngày Neko no Hi (Ngày của mèo) và biểu tượng Maneki Neko (Mèo chiêu tài). Những yếu tố này không chỉ làm tăng tính hấp dẫn của sách mà còn giúp độc giả nước ngoài hiểu thêm về văn hóa Nhật Bản.
Ngoài ra, văn học mèo Nhật Bản thường mang đến những câu chuyện nhẹ nhàng, sâu lắng và đầy tính nhân văn. Những tác phẩm như "The Guest Cat" hay "The Traveling Cat Chronicles" không chỉ kể về cuộc sống của những chú mèo mà còn chạm đến những khía cạnh sâu sắc của tâm hồn con người, như tình bạn, sự cô đơn, và niềm hy vọng. Những câu chuyện này dễ dàng đi vào lòng người đọc và để lại những ấn tượng sâu sắc.
Jane Lawson, Phó Chủ tịch Nhà xuất bản Doubleday Books, đã chia sẻ rằng cuốn "The Guest Cat" với hình ảnh chú mèo có đôi mắt xanh đã ngay lập tức thu hút sự chú ý của bà. Ngay sau đó, Lawson đã cho ra mắt phiên bản tiếng Anh của "The Traveling Cat Chronicles" và đạt được thành công vang dội với
Sự gia tăng và lan tỏa của văn học mèo Nhật Bản không chỉ phản ánh tình yêu của con người dành cho loài vật này mà còn cho thấy khả năng kết nối văn hóa thông qua văn học. Những câu chuyện về mèo đã và đang tiếp tục làm say lòng độc giả trên toàn thế giới, trở thành một hiện tượng văn hóa đầy ấn tượng và sâu sắc.
Tổng hợp: Minh Ngọc
Nguồn tham khảo: Nikkei