Mark Twain, một trong những tác giả vĩ đại của nước Mỹ, không chỉ nổi tiếng với tài năng văn chương mà còn có cuộc đời đầy thú vị và đặc biệt. Cùng Blog sách hay của Nhà sách trực tuyến Pibook.vn khám phá 8 điều có thể bạn chưa biết về Mark Twain, từ những ngày tháng làm thuyền trưởng trên sông Mississippi đến nguồn cảm hứng thực sự đằng sau nhân vật Huck Finn, mỗi câu chuyện là một mảnh ghép làm nên hình ảnh độc đáo của Mark Twain.
Samuel Langhorne Clemens, người sau này nổi tiếng với bút danh Mark Twain, đã có một khởi đầu cuộc đời khá gian nan. Sinh non hai tháng vào ngày 30 tháng 11 năm 1835 tại Florida, Missouri, cậu bé Clemens đã phải đối mặt với sức khỏe yếu ớt cho đến khi lên 7 tuổi. Trong một gia đình có bảy anh chị em, chỉ có ba người sống sót đến tuổi trưởng thành, điều này phản ánh những thử thách sức khỏe và điều kiện sống khắc nghiệt mà gia đình ông đã trải qua.
Năm 1839, trong nỗ lực tìm kiếm cơ hội kinh doanh tốt hơn, cha của Clemens, John Marshall - một luật sư tự học kiêm thương nhân, đã chuyển gia đình đến Hannibal, Missouri. Cái chết của John Marshall khi Mark Twain mới 11 tuổi do bệnh viêm phổi đã để lại gánh nặng tài chính cho gia đình. Tuy nhiên, những ký ức và cuộc sống ở Hannibal sau này đã trở thành nguồn cảm hứng quan trọng cho nhà văn khi ông tạo ra những bối cảnh hư cấu cho các tác phẩm đình đám như “Những cuộc phiêu lưu của Tom Sawyer” và “Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn”. Những trải nghiệm này không chỉ làm giàu cuộc đời ông mà còn làm giàu kho tàng văn học mà ông để lại cho thế giới.
Mark Twain, một trong những tiểu thuyết gia vĩ đại nhất nước Mỹ, không có nền tảng học vấn chính thức sâu rộng như nhiều nhà văn khác. Bắt đầu từ năm 1848, chỉ một năm sau cái chết của cha mình, Clemens đã bước vào thế giới lao động với tư cách là thợ in tập sự. Đây là bước khởi đầu cho hành trình tự học và tự lập của ông trong lĩnh vực báo chí và văn học.
Vào năm 1851, ông chuyển sang làm công việc sắp chữ cho tờ báo địa phương do anh trai mình, Orion, sở hữu. Không lâu sau đó, Clemens bắt đầu viết những bài châm biếm ngắn. Năm 1853, khi mới 17 tuổi, ông đã rời Hannibal để tìm kiếm cơ hội và trải nghiệm mới tại New York, Philadelphia và Keokuk, Iowa, tiếp tục làm việc trong ngành in ấn. Những năm tháng này không những giúp ông mài giũa kỹ năng viết lách mà còn mở rộng tầm nhìn văn hóa và xã hội của ông, đặt nền móng cho sự nghiệp văn chương lừng lẫy sau này.
Năm 1857, Samuel Clemens, sau này được biết đến với bút danh Mark Twain, bắt đầu sự nghiệp lái tàu hơi nước trên dòng sông vĩ đại Mississippi. Trong quá trình làm việc, ông đã giúp em trai mình, Henry, có được một công việc trên chiếc thuyền Pennsylvania, nơi Clemens đang công tác. Đây là một bước ngoặt quan trọng đối với cả hai anh em.
Thảm kịch đã xảy ra vào ngày 13 tháng 6 năm sau, khi chiếc Pennsylvania bị nổ nồi hơi gần Memphis, dẫn đến cái chết của Henry 19 tuổi và nhiều người khác. Sự kiện này đã gây ra một cú sốc tinh thần nặng nề cho Clemens. Mặc dù vậy, ông vẫn tiếp tục nỗ lực và lấy được bằng lái tàu vào năm 1859. Tuy nhiên, sự nghiệp lái thuyền của ông sớm kết thúc khi Nội chiến Mỹ bùng nổ vào năm 1861, làm đình trệ hoạt động giao thông trên sông Mississippi. Bút danh "Mark Twain" mà ông sử dụng sau này, lấy từ thuật ngữ hàng hải chỉ độ sâu an toàn cho tàu hơi nước, đã trở thành biểu tượng của những ký ức sâu sắc này.
Vào tháng 6 năm 1861, ngay khi Nội chiến bùng nổ, Mark Twain, tên thật là Samuel Clemens, gia nhập Marion Rangers, một đơn vị dân quân ủng hộ Liên minh miền Nam. Tuy nhiên, thời gian phục vụ của ông trong quân đội rất ngắn ngủi. Chỉ sau hai tuần tập trận, đơn vị đã tan rã do lo ngại trước tin đồn về việc lực lượng do Ulysses Grant chỉ huy đang tiến về phía họ.
Tháng sau, Clemens cùng anh trai của mình, Orion, đã rời Missouri để tới Nevada. Tại đây, ông thử sức với công việc khai thác bạc nhưng không thành công, sau đó chuyển sang làm phóng viên tại Thành phố Virginia, Nevada. Vào tháng 2 năm 1863, ông bắt đầu sử dụng bút danh Mark Twain, mở ra chương mới trong sự nghiệp văn chương của mình. Thật trớ trêu, sau này ông lại trở thành bạn của Ulysses Grant và thậm chí xuất bản hồi ký cho cựu tổng thống, giúp gia đình Grant thoát khỏi cảnh túng thiếu sau những khoản đầu tư thất bại.
Vào tháng 5 năm 1864, Mark Twain thách đấu một nhà báo đối thủ ở Nevada, nhưng đối phương đã bỏ trốn trước cuộc đụng độ, có lẽ để tránh việc bị bắt vì luật chống đấu tay đôi. Sau đó, Twain chuyển đến San Francisco, nơi ông tìm được công việc làm phóng viên nhưng không lâu sau đó đã bị sa thải do cảm thấy chán nản với công việc.
Cuối năm đó, sau khi bảo lãnh cho một người bạn trong một vụ ẩu đả tại quán bar và khi người bạn đó bỏ trốn, Twain không đủ tiền trả khoản trái phiếu và quyết định rời San Francisco. Ông đến thăm bạn ở Jackass Hill, Quận Tuolumne, nơi một số ít thợ mỏ vẫn còn kiên trì tìm vàng. Tại một quán bar ở Angels Camp, Quận Calaveras, Twain nghe được một câu chuyện hài hước về cuộc thi ếch nhảy.
Khi trở lại San Francisco vào tháng 2 năm 1865, Twain đã nhận được lời đề nghị từ một người bạn nhà văn ở New York để đóng góp một câu chuyện cho cuốn sách sắp được xuất bản. Dù cuốn sách đã được in ấn khi Twain hoàn thiện câu chuyện, nhà xuất bản vẫn gửi tác phẩm “Jim Smiley and His Jumping Frog” của ông đến Nhà xuất bản Saturday Press ở New York và đăng nó vào ngày 18 tháng 11 năm 1865. Câu chuyện này không chỉ thu hút sự chú ý của độc giả mà còn được tái bản trên toàn quốc, sau đó được đổi tên thành “Con ếch nổi tiếng của hạt Calaveras”, đánh dấu bước ngoặt trong sự nghiệp văn học của Twain.
Trong tác phẩm kinh điển "Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn", Mark Twain đã khắc họa nhân vật chính là một thanh niên lạc lối, đi dọc sông Mississippi cùng Jim, một nô lệ bỏ trốn. Hình mẫu cho Huck Finn không ai khác chính là Tom Blankenship, một cậu bé lớn hơn Twain bốn tuổi, sống ở Hannibal, nơi Twain lớn lên.
Twain đã mô tả Blankenship trong cuốn tự truyện của mình với những nét rất đặc trưng: ngờ nghệch, thiếu vệ sinh cá nhân, và thiếu thốn về mặt vật chất nhưng lại có một trái tim nhân hậu. Cuộc đời sau này của Blankenship vẫn còn là một ẩn số, với những tin đồn trái ngược nhau về số phận của anh, từ việc trở thành thẩm phán cho đến những cáo buộc về tội trộm cắp.
Kể từ khi ra mắt vào năm 1885, "Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn" đã gây ra nhiều tranh cãi. Chỉ một tháng sau khi phát hành, cuốn sách đã bị cấm tại thư viện công cộng ở Concord, Massachusetts do ngôn ngữ thô thiển và giọng điệu được cho là vô đạo đức. Tuy nhiên, qua nhiều thập kỷ, cuốn sách này cũng đã được nhiều học giả đánh giá cao như một lời chỉ trích sắc sảo đối với sự phân biệt chủng tộc, mặc dù vẫn còn dấy lên nhiều ý kiến trái chiều.
Mặc dù thành công rực rỡ trong văn chương, Mark Twain đã không thể tái hiện thành công đó trong lĩnh vực kinh doanh. Sau khi trở nên nổi tiếng, ông đã đầu tư vào nhiều dự án, nhưng không ít trong số đó đã thất bại thảm hại. Đáng chú ý nhất là khoản đầu tư vào một chiếc máy sắp chữ tự động, khiến ông mất gần 200.000 USD vào năm 1890 - một số tiền khổng lồ so với thu nhập trung bình của hầu hết các gia đình Mỹ vào thời điểm đó.
Trớ trêu thay, trong khi ông chìm đắm trong những thất bại, Twain đã từ chối cơ hội đầu tư vào điện thoại, một trong những phát minh mang tính cách mạng của thế kỷ 19. Bên cạnh những thất bại, Twain cũng có những sáng chế được đón nhận, như sổ lưu niệm tự dán, nhưng lại không thành công với sản phẩm dây thun cho quần. Cuối cùng, những thất bại liên tiếp đã buộc Twain phải đóng cửa ngôi nhà Hartford của mình vào năm 1891 và chuyển đến châu Âu tìm kiếm cuộc sống rẻ hơn. Đến năm 1894, sau thất bại của công ty xuất bản mình thành lập, Twain tuyên bố phá sản và một năm sau đó, ông bắt đầu chuyến đi vòng quanh thế giới để trả nợ, một nỗ lực cuối cùng mà ông đã thành công trong vài năm tiếp theo.
Mark Twain, tên thật là Samuel Clemens, đã kết hôn với Olivia Langdon vào năm 1870, một người phụ nữ đến từ gia đình theo chủ nghĩa bãi nô tại Elmira, New York. Họ gặp nhau nhờ sự mai mối của em trai Olivia, người đã đi cùng Clemens trong chuyến du lịch đến Châu Âu trên con tàu hơi nước Quaker City. Chuyến đi này sau đó đã trở thành nguồn cảm hứng cho cuốn sách bán chạy nhất của ông năm 1869, "The Innocents Abroad."
Gia đình nhỏ của họ đã trải qua nhiều mất mát đau lòng. Họ có bốn người con, nhưng một cậu con trai đã qua đời khi còn nhỏ và hai cô con gái mất trong độ tuổi 20. Olivia qua đời vào năm 1904, và Twain tự mình qua đời năm 1910. Người con còn sống sót, Clara, qua đời năm 1962 và cũng chỉ có một người con là Nina Gabrilowitsch, người không có con cái. Do đó, không còn hậu duệ trực tiếp nào của Samuel Clemens còn sống cho đến ngày nay, để lại một dấu chấm hết cho dòng dõi của nhà văn vĩ đại này.
Tổng hợp: Thanh Nhã