Jean-Paul Sartre: Triết gia đầy tranh cãi từ chối giải Nobel Văn chương 1964


Đọc gì | 14/10/2023 12:01| Minh Ngọc

Lượt xem: 244

Jean-Paul Sartre: Triết gia đầy tranh cãi từ chối giải Nobel

Đặt chân vào thế giới của Jean-Paul Sartre, chúng ta sẽ bắt gặp một con người vô cùng phức tạp và đa diện. Sartre không chỉ là tác giả của cuốn 'Ngôn từ' - tác phẩm đã tạo nên cơn sốt văn học khi được phát hành tại Việt Nam, mà ông còn gây chấn động giới văn chương thế giới khi quyết định từ chối Giải Nobel Văn chương vào năm 1964. Đây cũng là một trong những sự kiện hiếm hoi, bất ngờ mà lịch sử Giải thưởng danh giá này ghi nhận.

Jean-Paul Sartre (1905 - 1980), một nhân vật vô cùng đa diện đến từ nước Pháp, là triết gia, nhà viết kịch, tiểu thuyết gia, nhà biên kịch, nhà hoạt động chính trị, người viết tiểu sử và nhà phê bình văn học. Sự đa tài và sự sâu lắng trong tư duy đã giúp ông tạo ra những tác phẩm vĩ đại, mang đậm dấu ấn cá nhân và phản ánh rõ nét tư duy triết học của mình.

Đối với độc giả Việt Nam, không chỉ 'Ngôn từ', mà nhiều tác phẩm khác của Sartre cũng đã được dịch và xuất bản rộng rãi, như 'Buồn nôn', 'Ruồi', 'Tính siêu việt của tự ngã', 'Phác thảo một lý thuyết hiện tượng học về cảm xúc…'. Mỗi tác phẩm đều mang một thông điệp riêng, một triết lý sâu sắc, giúp mở rộng tầm nhìn và hiểu biết của độc giả về cuộc sống và con người.

Jean-Paul Sartre: Triết gia đầy tranh cãi từ chối giải Nobel

Điều gì xảy ra khi Jean-Paul Sartre từ chối giải Nobel?

Khi mùa giải Nobel năm 1964 đang nóng lên với danh sách những ứng viên sáng giá, Jean-Paul Sartre đã bất ngờ phát hiện ra tên mình trong số những cá nhân đang được xem xét cho giải Nobel Văn chương. Chưa kịp chờ đợi thông báo chính thức, Sartre đã nhanh chóng viết thư gửi tới Viện Hàn lâm Thụy Điển để bày tỏ nguyện vọng của mình: ông không muốn tên mình xuất hiện trong danh sách đề cử.

Tuy nhiên, lá thư của Sartre đã không kịp tới trước khi quyết định cuối cùng được công bố. Mặc cho sự cố gắng tránh né của Sartre, ban giám khảo đã quyết định chọn ông là người chiến thắng giải Nobel Văn chương năm 1964, vượt qua những ứng viên sáng giá khác như nhà văn Nga Mikhail Sholokhov hay nhà thơ người Anh Wystan Hugh Auden.

Giải thưởng này được trao cho Sartre "vì tác phẩm của ông giàu ý tưởng, tràn đầy tinh thần tự do và nỗ lực tìm kiếm sự thật, đã tạo ra ảnh hưởng mạnh mẽ đến thời đại của mình". Tuy nhiên, tác giả của 'Buồn nôn', 'Bức tường', 'Ruồi', 'Ngôn từ' đã quyết định từ chối giải thưởng.

Trong một cuộc phỏng vấn tại căn hộ của bạn gái mình - nhà văn Simone de Beauvoir ở Paris, Sartre đã thẳng thắn nói rằng ông từ chối giải Nobel bởi ông sợ rằng giải thưởng này sẽ hạn chế khả năng sáng tác của mình.

Điều gì xảy ra khi Jean-Paul Sartre từ chối giải Nobel?

Theo tờ báo Thụy Điển Svenska Dagbladet, việc lựa chọn Sartre làm người chiến thắng đã gây ra nhiều tranh cãi. Nếu như lá thư của Sartre đã tới sớm hơn, có thể Hội đồng Nobel đã có một quyết định khác. Trong lá thư của mình, Sartre đã thẳng thắn viết rằng ông "không muốn tên mình nằm trong danh sách những người đoạt giải, không chỉ trong năm 1964 mà cả trong tương lai, và ông không thể nhận giải thưởng như vậy". Ông cũng khẳng định rằng ông luôn từ chối các danh hiệu chính thức, kể cả Bắc đẩu Bội tinh của Pháp.

“Dằn vặt” vì số tiền thưởng

Khi Jean-Paul Sartre thảo luận với báo chí Thụy Điển vào ngày 22 tháng 10, ông đã trải lòng về việc từ chối giải Nobel Văn chương. Trong câu chuyện của mình, ông đã sử dụng từ ngữ trầm tư, thậm chí có phần hối tiếc vì việc từ chối giải thưởng đã trở nên phức tạp tới mức gây ra vụ bê bối. Sartre lúc đó chưa biết gì về sự lựa chọn của Hội đồng Nobel cho đến khi ông đọc trên tờ Figaro Litteraire. Ông giả định rằng một lá thư gửi vào ngày hôm sau sẽ giải quyết mọi việc, nhưng thay vì đó, cuộc thảo luận tiếp tục, làm tăng thêm sự rối rắm.

Nhưng điều gì đưa Sartre tới quyết định từ chối danh hiệu lớn này? Ông giải thích rằng một nhà văn chấp nhận giải thưởng sẽ tạo ra một mối quan hệ với nhóm hoặc tổ chức đã trao giải cho họ. Điều này có nguy cơ biến nhà văn thành một thể chế, một điều mà Sartre muốn tránh dù đó là một danh hiệu với sự vinh quang.

Tuy nhiên, việc từ chối giải thưởng không phải là một quyết định dễ dàng. Số tiền đi kèm với giải thưởng, 250.000 krona lúc đó, gây ra sự “dằn vặt” trong tâm hồn Sartre. Ông phân vân giữa việc chấp nhận giải thưởng để hỗ trợ những tổ chức mà ông coi trọng, như Ủy ban Apartheid ở London, hay từ chối và tước đi sự hỗ trợ quan trọng đối với những tổ chức này.

Sartre đã rõ ràng khẳng định rằng ông không muốn trở thành một thể chế, ngay cả khi có 250.000 krona đang chờ đợi. Tuy nhiên, ông cũng không muốn từ bỏ nguyên tắc của mình và của những người đồng lòng với ông chỉ vì một số tiền. Cuối cùng, ông đã phải đau đớn đưa ra quyết định từ chối giải Nobel, một quyết định không hề dễ dàng.

Xem thêm bài viết

Tổng hợp: Minh Ngọc

Sản phẩm liên quan
Ngôn Từ, Jean-Paul Sartre 30% Cháy hàng

Ngôn Từ, Jean-Paul Sartre

84.000đ

120.000đ

(0)

Ngôn Từ - Bìa Cứng 30% Cháy hàng

Ngôn Từ - Bìa Cứng

84.000đ

120.000đ

(6)

Tính Siêu Việt Của Tự Ngã 30%

Tính Siêu Việt Của Tự Ngã

105.000đ

150.000đ

(9)

Bài viết liên quan
Triết gia nói gì về hạnh phúc? 4 quan điểm đáng suy ngẫm
Triết gia nói gì về hạnh phúc? 4 quan điểm đáng suy ngẫm

24/06/2024 00:10Thanh Nhã

Triết học thường được coi là lĩnh vực của những câu hỏi trừu tượng và xa rời cuộc sống hàng…

Xem tiếp
Sở thích bất ngờ của 15 nhà văn nổi tiếng giúp họ “chữa lành”
Sở thích bất ngờ của 15 nhà văn nổi tiếng giúp họ “chữa lành”

29/04/2024 16:51Thanh Nhã

Trong thế giới văn chương nơi bút nghiên không bao giờ nghỉ ngơi, các nhà văn nổi tiếng cũng tìm…

Xem tiếp
Từ ‘Đồi gió hú’ đến ‘Jane Eyre’: 10 sự thật về chị em Brontë có thể bạn chưa biết
Từ ‘Đồi gió hú’ đến ‘Jane Eyre’: 10 sự thật về chị em Brontë có…

12/03/2024 00:50Thanh Nhã

Khi nhắc đến văn học Anh, không thể không nhắc đến ba chị em nhà Brontë, những ngôi sao sáng…

Xem tiếp
Bí mật đen tối đằng sau những câu chuyện cổ tích nổi tiếng
Bí mật đen tối đằng sau những câu chuyện cổ tích nổi tiếng

18/01/2024 23:42Minh Hằng

Khi ta lật giở những trang cổ tích, thường thấy màu sắc rực rỡ của những bài học đạo đức…

Xem tiếp
Tác phẩm nào của Kazuo Ishiguro làm lay động trái tim của các nhà văn đương đại?
Tác phẩm nào của Kazuo Ishiguro làm lay động trái tim của các nhà văn…

12/01/2024 23:04Minh Ngọc

Khi nói đến Kazuo Ishiguro, người đoạt giải Nobel Văn chương 2017, mỗi tác giả có một tình yêu riêng…

Xem tiếp
Khám phá văn chương của Kazuo Ishiguro: Gợi ý sách cho người mới bắt đầu
Khám phá văn chương của Kazuo Ishiguro: Gợi ý sách cho người mới bắt đầu

10/01/2024 16:46Minh Ngọc

Nếu bạn đang tìm kiếm một hành trình văn học đầy phong phú và sâu sắc, Kazuo Ishiguro, với danh…

Xem tiếp
Sở thích bất ngờ của 5 thiên tài: Từ chạy marathon đến “nghiện” cờ bạc
Sở thích bất ngờ của 5 thiên tài: Từ chạy marathon đến “nghiện” cờ bạc

27/12/2023 23:46Thanh Nhã

Có bao giờ bạn tự hỏi, những thiên tài sáng tạo và tư duy vĩ đại như Einstein hay Newton…

Xem tiếp
Bí kíp đọc sách: 7 chiến lược giúp bạn 'nuốt' nhiều sách hơn
Bí kíp đọc sách: 7 chiến lược giúp bạn 'nuốt' nhiều sách hơn

26/12/2023 23:32Thanh Nhã

Bạn muốn biết làm thế nào để đọc được nhiều sách hơn? Areesha Ahmed, một độc giả siêu hạng, đã…

Xem tiếp
Walter Isaacson bật mí: Điểm giống và khác biệt giữa Elon Musk và Steve Jobs?
Walter Isaacson bật mí: Điểm giống và khác biệt giữa Elon Musk và Steve Jobs?

20/12/2023 00:11Thanh Nhã

Isaacson đã không ngần ngại chỉ ra cả những điểm mạnh và điểm yếu, cũng như sự khác biệt quan…

Xem tiếp
'Heartstopper' - Cuốn tiểu thuyết truyện tranh đột phá của Alice Oseman làm mưa làm gió ở Anh
'Heartstopper' - Cuốn tiểu thuyết truyện tranh đột phá của Alice Oseman làm mưa làm…

14/12/2023 23:52Tùng Lê

'Heartstopper của Alice Oseman không chỉ là một làn gió mới, mà còn là cơn bão đầy cảm xúc đã…

Xem tiếp
Xem nhiều nhất

Cùng tác giả