Năm 2023 đánh dấu tròn 100 năm ngày sinh của Italo Calvino, một tên tuổi vĩ đại trong văn học Ý thế kỷ XX. Calvino sinh ngày 15 tháng 10 năm 1923 tại Santiago, Cuba, trong một gia đình người Ý di cư. Gia đình ông quay về Sanremo, Ý vào năm 1925. Calvino, người đã trở thành "con cừu đen" của gia đình bằng cách chọn con đường nghệ thuật, đã trải qua một tuổi thơ yên bình trong một gia đình trí thức yêu thiên nhiên và tự do tư tưởng.
Trong tuổi trẻ, Calvino mê vẽ họa biếm và điện ảnh, và tình yêu với sách bắt đầu muộn với những tác phẩm của Rudyard Kipling. Từ 16-20 tuổi, ông mơ ước trở thành một nhà soạn kịch, cùng lúc vẫn tiếp tục vẽ và viết bài phê bình phim cùng những truyện ngắn đầu tay.
Năm 1947, Calvino xuất bản tiểu thuyết đầu tay của mình, "Lối đi mạng nhện" (Il sentiero dei nidi di ragno). Phần lớn tác phẩm của Calvino đều là kiệt tác, bao gồm bộ ba tiểu thuyết "Tổ tiên của chúng ta", gồm "Tử tước chẻ đôi" (1952), "Nam tước trên cây" (1957), và "Hiệp sĩ không hiện hữu" (1959); cũng như "Cosmicomics" (1965), "Những thành phố vô hình" (1972), và đặc biệt là "Nếu một đêm đông có người lữ khách…" (1979). Calvino còn là một nhà phê bình văn học tên tuổi với nhiều tác phẩm phê bình sắc bén.
Cùng Blog sách hay của Nhà sách trực tuyến Pibook.vn điểm qua những tác phẩm xuất sắc của nhà văn Italo Calvino đã được phát hành tại Việt Nam.
‘Những thành phố vô hình’ của Italo Calvino là một cuốn sách khiến người đọc lạc vào mê cung của tưởng tượng. Khám phá hơn năm mươi thành phố thông qua câu chuyện của Marco Polo, một nhà du hành vĩ đại, người kể về những thành phố ông đã thăm, đã mơ tới, hoặc hình dung trong quá khứ, hiện tại, và tương lai. Những thành phố này, không hoàn toàn thật cũng không hoàn toàn giả, nhưng lại đủ rõ ràng để khiến bạn tự hỏi: "Thành phố trong tưởng tượng của chúng ta là gì?"
Tên gọi và tính chất của những thành phố này không chỉ là những suy nghĩ của Calvino về đô thị. Chúng còn là đại diện cho sự nhìn nhận tiên phong của ông về thế giới con người thời hiện đại, đặc biệt khi xét thời điểm cuốn sách lần đầu ra mắt vào năm 1972.
Nhà xuất bản Folio mô tả cuốn sách này như "bài thơ tình cuối cùng về các thành phố, một suy ngẫm tinh tế về ngôn ngữ, điều không tưởng và thế giới hiện đại của chúng ta." Trong khi đó, La voix du livre miêu tả nó như "một tác phẩm khúc triết về đô thị, nhưng lại ẩn chứa cái bản chất có thể đè nặng loài người, xã hội và ngôn từ của chúng ta."
Mua sách online giá rẻ "các tác phẩm văn học của nhà văn Italo Calvino" tại Nhà sách trực tuyến Pibook.vn tiết kiểm từ 30% giá bìa
'Nếu một đêm đông có người lữ khách', cuốn tiểu thuyết kì quái nhưng tài tình của Italo Calvino, đưa ta vào một hành trình độc đáo không đi đến đâu. Đúng vậy, bạn không nhầm, tác phẩm này không có cái kết cụ thể và mỗi câu chuyện lại dừng lại ngay khi nó mới bắt đầu.
Điều này đã tạo ra một cảm giác kỳ lạ nhưng hấp dẫn, giống như mỗi chương mới lại giống như một bức tranh vừa mới bắt đầu vẽ. Độc giả liên tục bị cuốn hút vào những bước đầu tiên, những dự cảm ban đầu, những đoán định đầu tiên.
Không chỉ giữ chân độc giả ở ngay điểm xuất phát, 'Nếu một đêm đông có người lữ khách' còn là nguồn cảm hứng sâu sắc cho những nhà lý thuyết văn học, khi nhìn thấy ở đây một trò chơi tài tình và một suy tư sâu sắc về bản chất của tiểu thuyết và văn chương.
Trong cuốn sách 'Palomar', chúng ta sẽ theo chân một người đàn ông, Palomar, người đã quyết tâm rời bỏ thế giới của ngôn ngữ để nhìn nhận thế giới xung quanh qua ánh mắt riêng của mình.
Dù ở trên bãi biển, trong khu vườn hay giữa thành phố, Palomar đều có mặt và cố gắng quan sát mọi chi tiết nhỏ nhất của cuộc sống hàng ngày. Anh ta cố gắng giải mã từng ngọn sóng biển, những cọng cỏ trên cánh đồng, đàn chim sáo đá trên bầu trời Roma, thậm chí cả một quầy bán pho mát ở Paris.
The New York Times đã mô tả cuốn sách này như sau: “Điều ấn tượng nhất trong Palomar chính là cảm giác về một chiếc lưới an toàn rốt cuộc cũng được thu lại, cảm giác về những kỳ công tưởng tượng tuyệt đẹp, sinh động và đơn độc được mang lại không phải để khiến độc giả sững sờ mà để một lần nữa làm sáng tỏ điều mà nhà thơ Philip Lanrkin gọi là ‘cái trống rỗng hóa giải/ Nằm ngay dưới mọi thứ ta làm.’ ”
"Bộ sưu tập cát" của Italo Calvino là một cuốn sách độc đáo cho phép chúng ta tham gia vào một cuộc hành trình đặc biệt qua các phòng triển lãm ở Paris, những khu vườn tĩnh lặng ở Nhật Bản, đến những tượng và phù điêu hoang tàn ở Iran, và thậm chí cả một ngôi đền bí ẩn trong rừng Mexico.
Theo chân Calvino, người đọc được đưa vào một cuộc hành trình qua "bộ sưu tập" ngôn ngữ độc đáo của ông, nơi chứa đựng một kho tàng văn hóa và tri thức đầy màu sắc và biến đổi. Những trải nghiệm này, dù tưởng chừng như thoáng qua, đều được Calvino quan sát và phân tích một cách độc đáo.
Calvino không chỉ cho chúng ta thấy một cách nhìn mới lạ về những thứ xung quanh, mà còn giải mã các lớp thời gian, khám phá các thứ tự mới, và mở ra các chiều kích bất ngờ của tâm trí cá nhân, tất cả đều nằm sâu bên trong tâm trí thế giới.
"Lâu đài của những số phận giao thoa" là một tác phẩm đầy mê hoặc của Italo Calvino, được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1973. Tác phẩm này chia thành hai phần riêng biệt: 'Lâu đài của những số phận giao thoa' và 'Tửu quán của những số phận giao thoa'.
Truyện xoay quanh hai nhóm du khách bí ẩn, một nhóm nghỉ đêm tại lâu đài và nhóm còn lại ở một quán rượu. Điều kỳ lạ là tất cả những người này, sau khi đi qua một khu rừng ma thuật, đều mất khả năng nói. Họ cố gắng kể lại cuộc đời của mình thông qua những lá bài tarot, sắp xếp chúng theo thứ tự thời gian và đặt chúng trên bàn theo một cấu trúc nhất định. Tuy nhiên, sự thôi thúc kể chuyện không thể bày tỏ bằng lời và sự đa dạng trong việc giải thích mỗi lá bài tarot tạo ra một khoảng cách trong việc truyền đạt và hiểu câu chuyện.
"Lâu đài của những số phận giao thoa" là một ví dụ điển hình về phong cách đặc trưng của Calvino, thu hút người đọc vào một thế giới tưởng tượng đầy kỳ diệu, biến đổi và tinh khôi. New York Times Book Review đã ca ngợi: “Dù không có dung lượng đồ sộ, nhưng sự tao nhã, tinh tế trong cấu trúc toán học của tác phẩm đã được thể hiện một cách đẹp đẽ, và nó đẹp trong ý nghĩa đây là lời tuyên ngôn cẩn thận của một nghệ sĩ mà chúng ta nên học hỏi.”
"Tử tước chẻ đôi" là một nghệ thuật độc đáo của Italo Calvino trong việc khám phá bản chất song song của con người. Đó là câu chuyện về Tử tước Medardo, người bị chia đôi trong một trận chiến, và hai mặt của ông - ánh sáng và bóng tối, thiện và ác - tách biệt hoàn toàn.
Tác phẩm này là câu chuyện về một con người, nhưng đồng thời cũng là câu chuyện về hai con người, tiếp tục khẳng định sự sáng tạo không giới hạn của Calvino trong việc sáng tạo văn chương và khả năng của ông trong việc khám phá sâu vào những điều tăm tối nhất, trong khi vẫn giữ được một phong cách văn chương mượt mà và thú vị.
Seamus Heaney đã từng viết về tác phẩm này: “…ông đã tặng cho chúng ta một câu chuyện dịu ngọt tuyệt vời có tính chất lưỡng đôi trong Tử tước chẻ đôi, một mẫu hình hai phe thiện và ác chiến đấu với nhau, một câu chuyện hai tầng bậc mở ra thật dễ dàng như một cái phéc mơ tuya…”
David Mitchell, một người hâm mộ của Calvino, đã chia sẻ: “Kết luận của tôi, nếu có gì đáng nói, là: một số cuốn sách được yêu quý nhiều hơn khi ta còn trẻ; càng già tôi càng có thêm nhiều thời gian dành cho Calvino nhà văn ngụ ngôn (bộ ba Tổ tiên của chúng ta gồm Nam tước trên cây, Tử tước chẻ đôi và Hiệp sĩ không hiện hữu), Calvino nhà viết truyện ngắn […] hoặc Calvino nhà tiểu luận.”
"Nữ tước trên cây" là một trong ba tiểu thuyết trong bộ "Tổ tiên của chúng ta" của Italo Calvino. Đặt trong bối cảnh thế kỷ XVIII ở một vùng nông thôn của Ý, câu chuyện tập trung vào Cosimo, một nam tước trẻ tuổi ở BóngRâm, người quyết định sống trên cây và không bao giờ đặt chân xuống mặt đất để phản đối gia đình của mình.
Quyết định này kéo dài suốt đời Cosimo, trong đó anh ta học cách sống với thiên nhiên, trở thành một nhà nghiên cứu và vẫn duy trì được phẩm chất quý tộc của mình, kể cả khi anh ta trải qua những mối tình nồng nhiệt. Không chút rung động trước những sự kiện lịch sử, Cosimo vẫn giữ được chính mình, và quan trọng nhất là anh ta không bao giờ rời khỏi cành cây.
Chính Calvino đã viết về nhân vật của mình như sau: "Một cậu bé trèo lên một ngọn cây, đu bám trên cành, chuyền từ cây này sang cây kia, quyết định không xuống nữa. Tác giả quyển truyện không làm gì khác hơn là khai triển hình ảnh giản dị này và đẩy nó đến một hệ quả tối cực: nhân vật sống cả đời trên cây, một cuộc đời không hề đơn điệu, thật vậy: sôi nổi phiêu lưu; không hề ẩn dật, song luôn duy trì một khoảng cách giữa mình và đồng loại: tối thiểu mà không thể vi phạm."
Và như Umberto Eco đã chia sẻ: “… Nam tước trên cây là tác phẩm của Italo Calvino mà tôi yêu thích hơn cả; với tôi, nó luôn là một văn bản đồng hành cùng mình theo dòng đời như một loại tuyên ngôn đạo đức và chính trị…”
Trong bộ tiểu thuyết "Tổ tiên của chúng ta" của Italo Calvino, "Hiệp sĩ không hiện hữu" là một câu chuyện về Agilulfo, một hiệp sĩ trong đội quân của Hoàng đế Charlemagne. Dù không hữu hình, nhưng Agilulfo có sự hiện diện mạnh mẽ, không kém gì nam tước chỉ sống trên cây trong "Nam tước trên cây" hay những nhân vật có hai nửa con người trong "Tử tước chẻ đôi".
Sự không hiện hữu của Agilulfo làm cho bộ truyện trở nên kỳ thú hơn. Calvino là một nhà văn duy nhất đủ khả năng làm cho sự "không hiện hữu" còn thật hơn sự thật, lần nữa tôn vinh ý chí thuần khiết. Và cuối cùng, "Hiệp sĩ không hiện hữu" nhắc nhở chúng ta rằng, câu chuyện cổ xưa có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc sống hiện tại.
"Tổ tiên của chúng ta" là bộ tiểu thuyết gồm ba câu chuyện hấp dẫn và hài hước của Italo Calvino. Mỗi câu chuyện đều mang một cách nhìn độc đáo về lịch sử, đồng thời cũng chứa đựng những triết lý sâu sắc, phản ánh những biến chuyển lớn trong nước Ý vào những năm 1950.
Đầu tiên, "Tử tước chẻ đôi" kể về một tử tước bị chẻ đôi trong trận chiến chống quân Thổ, nhưng vẫn sống sót, với mỗi nửa của chàng đại diện cho một tính cách riêng.
Tiếp theo, "Nam tước trên cây" xoay quanh một cậu thiếu niên, con trai của một nam tước, người không chịu đựng nổi cuộc sống đầy quy tắc và luật lệ của người lớn, và quyết định lên sống trên cây, không bao giờ đặt chân xuống mặt đất.
Cuối cùng, "Hiệp sĩ không hiện hữu" là câu chuyện về một hiệp sĩ can đảm nhưng không hữu hình trong đoàn quân của hoàng đế Charlemagne.
Ba câu chuyện này cùng nhau tạo nên một bức tranh toàn cảnh về bản sắc con người thời đại hiện đại, từ khát vọng về sự hoàn thiện (Tử tước chẻ đôi), đến việc chinh phục hiện hữu (Hiệp sĩ không hiện hữu) và cuộc đấu tranh để tồn tại, qua đó con người nhận ra bản thân trong tập thể mà vẫn duy trì được bản sắc riêng (Nam tước trên cây).
Xem thêm bài viết:
Tổng hợp: Minh Ngọc