Bạn muốn hiểu rõ hơn về Trung Đông, một khu vực với văn hóa phong phú và lịch sử huyền bí? Để đắm mình vào những trang sách về Trung Đông, không chỉ là đọc, mà còn là trải nghiệm, là khám phá. Dưới đây là danh sách 8 cuốn sách hay về lịch sử Trung Đông được Blog sách hay của Nhà sách trực tuyến Pibook.vn tổng hợp, giúp bạn mở rộng chân trời hiểu biết và thấm thía vẻ đẹp độc đáo của văn hóa và lịch sử khu vực này.
"Lịch sử Do Thái" của Paul Johnson, một cuốn sách sắc bén và đầy cảm hứng, đưa chúng ta qua 4000 năm lịch sử tươi đẹp và phức tạp của dân tộc Do Thái. Chúng ta được dẫn dắt từ những sự kiện trong Kinh Thánh, kết thúc bằng sự thành lập của nhà nước Israel, cùng với những đóng góp quan trọng của người Do Thái cho nhân loại.
Điều gì đã tạo nên bản sắc đặc biệt của người Do Thái, một dân tộc có lịch sử sớm nhất và vẫn tồn tại đến ngày nay? Làm thế nào họ đã vượt qua những thử thách khủng khiếp để duy trì bản sắc này? Sức sống bền bỉ của họ đến từ đâu - bản chất không thay đổi, khả năng thích ứng, hay cả hai? Liệu lịch sử của họ có chứng minh rằng những nỗ lực này đáng giá không? Hay họ đã hoài công?
Paul Johnson đã tìm hiểu, nghiên cứu và thuật lại những câu chuyện này, giúp chúng ta hiểu hơn về những câu hỏi này. "Lịch sử người Do Thái có thể được mô tả như một chuỗi những đỉnh điểm và thảm họa nối tiếp nhau. Nó cũng có thể được coi là một miền liên tục không dứt của việc học hành kiên nhẫn, sự cần cù năng suất và thói quen tập thể mà phần lớn trong đó không được ghi lại," Johnson viết. "Trải qua hơn 4.000 năm, người Do Thái chứng tỏ mình không chỉ là những người sống sót vĩ đại, mà còn đặc biệt khéo léo trong việc thích ứng với các xã hội nơi số phận xô đẩy họ, và trong việc tích lũy bất cứ tiện nghi nhân văn nào mà những xã hội này mang đến."
Trung Đông, cái nôi của đạo Hồi, là một vùng đất phong phú và đa dạng, nằm ở trung tâm ba châu lục - Âu, Á và Phi. Vùng đất này đã chứng kiến hàng loạt sự kiện quan trọng trong lịch sử thế giới.
'Lịch sử Trung Đông 14 thế kỷ ra đời và phát triển của Hồi giáo' của Glenn E. Perry không chỉ là một cuốn sách lịch sử, mà còn là một chuyến du lịch qua thời gian, dẫn dắt người đọc qua những thay đổi lớn trong văn hóa, chính trị và tôn giáo của Trung Đông. Tác phẩm này là một cẩm nang đầy đủ và sâu sắc về sự hình thành và phát triển của Hồi giáo, từ góc độ của dân tộc và quốc gia riêng lẻ, mỗi nơi đều có một văn hóa độc đáo, những nguồn tài nguyên phong phú và một tôn giáo hùng mạnh.
Sách được tổ chức thành mười chương, mỗi chương tập trung vào một khía cạnh khác nhau của lịch sử Trung Đông, từ thế kỷ đầu tiên của Hồi giáo đến thời kỳ hiện đại sau năm 1914. Perry, với sự hiểu biết sâu sắc và phong cách viết lôi cuốn, đã tạo ra một tác phẩm không thể thiếu cho bất kỳ ai muốn hiểu rõ hơn về lịch sử phức tạp này.
"Lịch sử Trung Đông 14 thế kỷ ra đời và phát triển của Hồi giáo" không chỉ là một cuốn sách lịch sử khách quan và toàn diện, mà còn là một cuốn sách hấp dẫn, dễ đọc và ảnh hưởng rộng lớn tới lịch sử Trung Đông. Nó là một tài liệu tham khảo thiết thực không chỉ cho sinh viên, nhà nghiên cứu, mà còn cho bất kỳ ai quan tâm đến lịch sử Trung Đông cũng như lịch sử thế giới.
Chẳng có nhiều dân tộc nào trên hành tinh này phải trải qua cảnh ngộ đầy bi kịch như dân tộc Do Thái - với hai lần thiên di khủng khiếp, bắt đầu từ năm 722 và 135 TCN, và sau đó là 21 thế kỷ lưu vong rải rác khắp nhân loại. Nhưng chính từ hoàn cảnh thử thách ấy, người Do Thái đã tạo nên những kỳ tích lịch sử không thể tin nổi.
Đọc “Lịch Sử Israel” của Daniel Gordis, bạn sẽ được chứng kiến cuộc hành trình đầy gian khổ nhưng cũng đầy quyết tâm của dân tộc Do Thái trong việc thực hiện ước mơ “Phục quốc” (Zionism) từ năm 1896 cho đến sự thành lập nhà nước Israel vào năm 1948.
Gordis không chỉ truyền đạt những sự kiện lịch sử quan trọng mà còn đưa người đọc vào sâu thẳm những cảm xúc, niềm hy vọng và quyết tâm của dân tộc Do Thái. Bạn sẽ thấy cách họ không chỉ bảo tồn tôn giáo, văn hóa và dòng máu của mình mà còn tạo ra những ảnh hưởng lớn trong khoa học tự nhiên và xã hội, góp phần vào sự tiến bộ chung của nhân loại.
Một đoạn trích từ cuốn sách nói lên rõ ràng điều này: “TRONG CỘNG ĐỒNG TÔN GIÁO, nỗi tuyệt vọng về sự chia cắt của Jerusalem đặc biệt sâu sắc. Người Do Thái đang bị cấm đi đến Bức tường phía Tây – phần còn lại duy nhất của đền thờ cổ đại tại Jerusalem. Trong hai nghìn năm, người Do Thái đã cầu nguyện ở đó, mặc dù với số lượng ít. Bây giờ, bởi Israel đã mất Thành cổ Jerusalem trong Chiến tranh giành độc lập, và bởi Hebron và các địa điểm truyền thống thiêng liêng khác của người Do Thái cũng nằm trong tay kẻ thù, nên thật trớ trêu khi nhà nước Do Thái không có chủ quyền đối với những địa điểm thiêng liêng truyền thống của dân tộc mình.”
Đọc “Lịch Sử Israel”, bạn không chỉ tìm hiểu về một quốc gia, mà còn thấm thía được nghị lực và bản lĩnh của một dân tộc đã từng trải qua những thử thách khổng lồ và vẫn tự hào giữ vững được bản sắc của mình.
"Miền Đất Hứa Của Tôi" không chỉ là một cuốn sách, mà còn là một cuộc phiêu lưu tinh thần mà Ari Shavit, một con người gốc Israel, dấn thân vào để khám phá lịch sử hùng tráng và đầy biến cố của quê hương mình. Có thể nói, đây là một chuyến du hành thời gian, nơi Shavit đào sâu vào câu chuyện của dân tộc mình thông qua lịch sử gia đình, cuộc sống cá nhân và những cuộc phỏng vấn chân thực.
Sách không chỉ giúp đọc giả hiểu rõ hơn về Israel và quá trình hình thành của người Do Thái, mà còn là cái nhìn sắc bén vào những mặt trái phức tạp của quốc gia này. Shavit đã cố gắng tái tạo lại vẻ hùng vĩ của thực tế, tạo ra một cuốn sách đầy tác động mạnh và đầy đủ nhìn nhận về vấn đề.
"Miền Đất Hứa Của Tôi" gây ấn tượng mạnh mẽ bởi sự khách quan của nó. Đây là một cuốn sách về quốc gia Do Thái nhưng không bị lệch lạc bởi chủ nghĩa quốc gia. Nó là một cuộc thăm dò toàn diện về trải nghiệm của Israel. Shavit đã dấn thân vào toàn bộ lịch sử của quê hương mình, một lịch sử đầy gian khổ nhưng cũng đầy tự hào.
Điều thật thú vị là Ari Shavit, một nhà bình luận của Haaretz, đã không bị bất kỳ học thuyết nào tác động. Ông viết không phải để ca ngợi hay chỉ trích, nhưng lại làm cả hai việc này một cách mộc mạc và thấm thía. Ông đã sử dụng sự quan sát sắc bén và kỹ năng viết văn tài tình để phản ánh một cách tỉ mỉ về quê hương của mình.
Shavit đã viết một chương sâu sắc về Aryeh Deri, một chính trị gia tham nhũng nhưng đầy hấp dẫn, cùng với sự trỗi dậy của tôn giáo Sephardi trong chính trường Israel. Điều này cho thấy sự hiểu biết rộng lớn của ông về văn hóa và lịch sử của quê hương mình.
Theo The Wall Street Journal, "Miền Đất Hứa Của Tôi" là "một trong những cuốn sách nhiều sắc thái và mang tính thách thức nhất viết về Israel trong những năm qua... Sức mạnh thực sự của cuốn sách: về một vấn đề rất dễ gây bút chiến, nhưng được ông Shavit dẫn dắt trên lập trường vô tư không thiên kiến”.
"Từ Beirut đến Jerusalem" của Thomas Friedman không chỉ là một cuốn sách, mà còn là một cuộc hành trình sâu sắc vào lòng của khu vực Trung Đông đầy biến động. Như một cuốn tiểu thuyết hồi hộp, cuốn sách đưa độc giả qua những cung bậc cảm xúc khác nhau, từ những giây phút căng thẳng đến những tiếng cười giải tỏa. Đây là một tác phẩm không thể bỏ qua cho những ai muốn hiểu rõ hơn về lịch sử, chính trị và những ảnh hưởng tâm lý của cuộc xung đột vô tận tại Trung Đông.
Friedman chia cuốn sách của mình thành hai phần, mỗi bộ phận đều tập trung vào một thành phố: Beirut và Jerusalem.
• Trong phần "Beirut", Friedman mô tả một cách sinh động cuộc chiến nội bộ tàn khốc tại Liban. Ông mở rộng tầm nhìn của mình để bao gồm cả lịch sử của cuộc chiến, những mâu thuẫn nội bộ sôi nổi, và cả cách Mỹ đã tham gia vào cuộc chiến này.
• Phần "Jerusalem" bắt đầu bằng một cái nhìn sắc sảo vào nền văn hóa Do Thái và nguồn gốc của người Israel. Sau đó, Friedman tiếp tục phân tích lịch sử và diễn biến của cuộc xung đột giữa người Palestine và người Israel.
Coror Cruise O’Brien của New York Time viết, “'Từ Beirut đến Jerusalem' là sự kết hợp tuyệt vời giữa các bài báo phân tích về tình hình Trung Đông và quan điểm cá nhân của Thomas Friedman. Sự kết hợp của nỗi đau và sự hài hước tạo nên sức hút kỳ diệu... Những phân tích về 'quan điểm trái chiều' trong 'cuộc xung đột đa sắc tộc ở Israel' là một trong những diễn giải rõ ràng nhất về Israel từ trước tới nay.”
"Lawrence Xứ Ả-Rập" của Scott Anderson không chỉ là một cuốn sách lịch sử, mà còn là một cuộc hành trình khám phá quá khứ và hiện tại của Trung Đông. Nắm bắt sự phức tạp của một khu vực đầy biến động, Anderson đã sáng tạo một cách tiếp cận độc đáo nhằm giải mã những vấn đề mà Trung Đông đang phải đối mặt.
Trung tâm của câu chuyện là Thomas Edward Lawrence, hay còn được biết đến với tên gọi "Lawrence Xứ Ả-Rập", một sĩ quan Quân đội Anh đã góp phần định hình Trung Đông hiện đại. Lawrence không chỉ là một chứng nhân của lịch sử, mà còn là một nhân vật trực tiếp tham gia vào những sự kiện quan trọng nhất trong quá trình hình thành Trung Đông.
Anderson đã mô phỏng Lawrence và ba nhân vật khác - một nhà khảo cổ, một quý tộc thất thế và một học giả trẻ - những người đại diện cho các thế lực chính trị ở Trung Đông trong Thế chiến I. Họ lần lượt tham gia vào những trò chơi ngầm và cuộc đối đầu tay đôi, thay đổi lịch sử và định hình thế giới mà chúng ta đang sống ngày nay.
"Lawrence Xứ Ả-Rập" không chỉ là một cuốn sách lịch sử, mà còn là một góc nhìn sắc bén vào những rạn nứt chính trị hiện nay, từ xung đột Ả-rập - Do Thái, chủ nghĩa Hồi giáo, đến vai trò của ngành dầu khí ở Trung Đông. Anderson không chỉ mô phỏng lịch sử, mà còn dùng nó như một chiếc kính lúp để giải mã hiện thực phức tạp của Trung Đông ngày nay.
Dưới cái nhìn sắc bén của Nguyễn Hiến Lê, Bán Đảo Ả Rập không chỉ là trung tâm của Hồi giáo mà còn là nơi mà "Dầu lửa" - nguồn nguyên liệu quan trọng nhất của thế giới hiện đại - nắm giữ sức mạnh định hình khu vực này.
Hồi giáo đã tạo nên sự liên kết giữa các quốc gia Ả Rập, nhưng Dầu lửa lại chính là nguyên nhân gây ra sự chia rẽ. Điều này đã dẫn đến hàng loạt xung đột ở Bán Đảo Ả Rập trong gần nửa thế kỷ qua, từ những cuộc chiến giữa các đế quốc, giữa các quốc gia Ả Rập, cho đến những cuộc đấu tranh nội bộ trong từng quốc gia.
Lịch sử hiện đại của Bán Đảo Ả Rập đầy những biến cố ly kỳ, như những cuộc xáo lộn trong lịch sử Trung Hoa thời Đông Chu liệt quốc. Cuốn sách này không chỉ như một bức tranh sống động về những nhân vật lạ lùng mà còn là một bài học sâu sắc về sự phức tạp của thế giới hiện đại.
Cuốn sách này, cùng với cuốn 'Bài học Israel', tạo thành một bộ đôi hoàn hảo, cung cấp một cái nhìn toàn diện về vấn đề Trung Đông. Đây là những cuốn sách không thể bỏ qua đối với những ai quan tâm đến thời cuộc và muốn hiểu rõ hơn về khu vực đầy biến động này.
Đến từ bút pháp của Bernard Lewis, một nhà sử học nổi tiếng, 'Lịch sử Trung Đông 2.000 năm trở lại đây' không chỉ là một tác phẩm nghiên cứu sâu sắc mà còn là một chìa khóa mở rộng cánh cửa vào thế giới huyền bí của Trung Đông. Cuốn sách này, xuất bản lần đầu vào năm 1995 tại New York, đã nhanh chóng chiếm lĩnh vị trí trong danh sách những cuốn sách bán chạy nhất, đặc biệt sau biến cố 11 tháng Chín 2001.
Những trang sách của Lewis không chỉ mang đến kiến thức sâu rộng cho những nhà chuyên môn mà còn dễ tiếp cận với người đọc thông thường. Dù tỏ ra khách quan, Lewis vẫn không thể che giấu quan điểm cá nhân của mình khi phân tích các sự kiện lịch sử và tác động của chúng tới hiện tại. Điều này tạo nên một màu sắc riêng, khiến độc giả cảm nhận được sự thật và đánh giá của tác giả dựa trên hiểu biết sâu sắc của mình về khu vực này.
Quan điểm của Lewis về Trung Đông không chỉ là tài liệu học thuật mà còn là nguồn cảm hứng và hướng dẫn quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách của Hoa Kỳ. Paul Wolfowitz, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, đã nhắc đến sự ảnh hưởng của Lewis khi ông nói: "Bernard Lewis đã dạy cho chúng tôi hiểu về lịch sử phức tạp và quan trọng của vùng Trung Đông và dùng nó để dẫn dắt chúng tôi trên con đường xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn cho các thế hệ mai sau".
Cuốn sách này không chỉ là một tác phẩm nghiên cứu lịch sử mà còn là một lời khuyên cho những người muốn hiểu rõ hơn về Trung Đông ngày nay. Đọc 'Lịch sử Trung Đông 2.000 năm trở lại đây' chính là tìm cách giải mã những sự kiện hiện tại thông qua việc hiểu rõ lịch sử phức tạp của vùng này. Tuy nhiên, đọc giả cần nhớ rằng cuốn sách ra đời vào năm 1995, trước khi Mỹ can thiệp quân sự trực tiếp vào Trung Đông một cách sâu rộng như hiện nay.
Tổng hợp: Thanh Nhã